Esnafê Sûka Penîrrotoxî yê Amedî girewtiş û rotişê penîrî ra bi gerre yê. Penîrrotox Şehmus Îla 65 serrî yo ke penîr gêno û roşeno. Seba ke demê peynî de girewtiş û rotişê pênîrî kêm bîyo, êdî nêeşkenî debara xo bikerê. Şehmuz Îla dîyar kerd ke êdî penîr seba arayî luks o.
Kurdistan de welatijan seba demserrê wisarî û hamnanî ra hedreyîya zexîre û qûtê zimistanî bikerê. Hem berê herra hem zî berê heywangerî kom kenê û seba zimistanî hedre kenê. Qût û zexîreyê ke demserrê wisar û hemnanî de yenê hedrekerdene, berê şîrê penîrî yê. Zozanî seba ke yenê qedexekerdiş, warê heywanan kêm beno. Seba nê zî şîr û berê şîrî zî kêm benê. Demê peynî de berardişê pênîrî kêm bîyo û tesîrê xo ser vayîya pênîrî kerdo.
Hetêk ra seba ke penîr kêm beno û heto bînî ra zî seba krîzo ekonomî tesîrê xo girewtiş û rotişê pênîrî ser o keno. Seba ke vayîya pênîrî zêde bena, welatij êdî nêeşkenî penîr bigê û esnaf zî nêeşkenî penîr biroşî. Welatijî nêeşkenî bi zerrîya xo penîr bigê. Sûka Penîrrotoxî ya Amedî de vaya kîloyê penîrî par 150 TL bî la emserre kîloyê penîrî tewr kêm 230 TL yo. Serre bi serre vayîya penîrî zêde bena, hem welatijî hem zî dikandarê Sûka Penîrrotoxê Amedî bi vaybîyayîşê penîrî gerra kenê.
Esnafê Sûka Penîrrotoxî yê Amedî Şehmuz Îla derheqê rewşa ekonomî û tarîxê destpêkerdişê karê xo ser o ajansê ma rê qisey kerd.
Esnaf Şehmus Îla ke karê esnafîye pîyê xo ra dewir girewto, hewl dano nê karî dewrê gedeyanê xo biko û rewşa pîyasaya penîrî ser o zî wina va: “Ez 65 serrî yo ke nê karî kena, Sûka Penîrrotoxan de ewil mi dikan akerd. Hetê pîyê xo de, mi 7 serrîya xo de dest bi kar kerd. Ma penîrê dewanê Dêrik û Qerejdaxî girewtî û rotênî welatijê şaristanî ra. Ma bi nê karî debara xo û keyeyê xo kenê. Nika ez û gedeyê xo ma pîya nê dikanî de xebitiyenê. Verê karê ma weş bî la êdî şar nêeşkeno penîr bigo. Arayî de penîr çin o û penîr seba arayî bîyo luks.”
‘Şîyayîş zaf o la qezenc çin o’
Şehmus Îla da zanayîş ke goreyê şaristanê Tirkîya penîr erjan danî, qiseyê xo wina qedênayê: “Şaristanê Tirkîya de kesêk nêeşkeno penîr bigîro. Welatijî tena eşkenî tîya de penîr bigîrê. Karê ma zaf kêm o û ma sey verî nêeşkenî qezenc bikê û nêeşkenî debara xo bikerê. Ma zî wazenî şar penîro erjan û weş biwero. Hewna zî şar nêeşkeno sey verî penîr bigo. Seba ke penîr çin o û sifreyê xo ra penîr kêm kenî.”