Rêxistinên navneteweyî ULB, MAF-DAD, ELDH, IADL, KNK û Enstîtuya Kurd a Brûkselê, dê li dijî sûcên şer ê ku li Bakurê Rojhilatê Sûriyeyê pêk hatiye, li Brûkselê dadgeha gel ava bikin.
Li Sûriyeyê piştî hilweşandina rejîma Baasê ya 61 salî, nediyariya li herêmê dewam dike. Di pêvajoya ku hêzên herêmî û navneteweyî li ser Sûriyeya nû nîqaş dikirin de, Dewleta Tirk û komên girêdayî wê dest bi êrîşa herêmên Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyê kir. Dewleta Tirk, bi rêya çeteyan Til Rifat û Minbic dagir kir. Li herêmên dagirkirî, şer û sûcên li dijî mirovahiyê tên kirin. Mirovên sivîl tên revandin, destavêtin û komkujî tên kirin.
Bi Şoreşa Rojava re êrîşên Dewleta Tirk a bi rêya DAIŞ û komên bi çek destpê kirin û didome. Di encama berxwedana hêzên YPJ/YPG’ê de çeteyên DAIŞê têk çûn. Lê Dewleta Tirk bi çeteyên SMOyê yên ji bermahiyên DAIŞê hatine avakirin re van êrîşan didomîne. Bi tevlêbûna van koman Girê Spî, Serêkaniyê û Efrîn dagir kirin. Ev herêm bi walîtiyên Kîlîs û Rihayê ve hatin girêdan. Tevî ku ev sûcên dewleta Tirk kiriye bi belge û delîl in jî saziyên navneteweyî yên pêwendîdar vê rastiyê jinedîtî ve hatin û ti ceza nedan Dewleta Tirk.
Dadgeha gel ava dikin
Li paytexta Belçîka Brûkselê di 5-6’ê Sibatê de, Tirkiye ji ber sûcên kiriye wê li Dadgeha Gel a Rojava li L’Unîversîtê libre de Bruxelles (Zanîngeha Azad a Brukselê – ULB) bê darizandin. Rûniştina dozê wê li Salona Dersê ya Aula QA ya li Kampusa Etterbeek a zanîngehê pêk were. Ji bo rûniştinê parêzer, rojnamevan û aktîvîstên mafên mirovan ên ku bi sûcên navneteweyî re mijûl dibin, hatin vexwendin. Pêşengiya vê organîzasyonê Komîteya Têkiliyên Derve ya Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, parêzerên ku sûcên dewleta Tirk dişopînin, Navenda Lêkolîn û Parastina Mafên Jinan û her wiha rêxistinên mafên mirovan dikin.
Dadgeh ji aliyê ULB, MAF-DAD (Association for Democracy and İnternational Law) ELDH (European Association of Lawyers for Democracy and World Human Rights), IADL (International Association of Democratic Lawyers), Kongreya Neteweyî ya Kurdistanê (KNK) û Enstîtuya Kurd a Brûkselê ve tê destekkirin.
‘Aramiya li herêmê dikin hedef’
Di nameya vexwendinê de hat destnîşankirin ku gelê Kurd, Ereb, Êzidî û Xiristiyan ên li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê dijîn, bi rêgezên demokratîk li ser esasê wekheviya zayendî, cihêrengiya çandî û edaleta civakî bi hev re dijîn. Di nameyê de hate diyarkirin ku ev modela li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bi taybet piştî sala 2018’an bû hedefa êrîşên leşkerî yên dewleta Tirk û çeteyên girêdayî wê Artêşa Millî ya Sûriyeyê û hate gotin ku van êrîşan atmosfera aştî û aramiyê ji holê rakiriye.
Sûcên li herêmê hatin kirin
Di nameya vexwendinê de sûcên ku dê dadgeh lêkolîn bike wiha hatin rêzkirin:
-Bi zanabûn sivîl qetilkirin
– Rojnamevan û siyasetmedar sûîqastê hedef girtin.
– Hedefgirtina binesazî û avahiyên ku ji aliyê sivîlan ve ji bo mayîndekirina jiyana xwe tên bikaranîn. (Dibistan, nexweşxane, elektrîk, gaz, petrol û stasyonên avê. Stasyona Avê ya Elûkê ku avê dide 1 mîlyon mirovên li Hesekê, bû hedefa êrîşên dewleta Tirk).
– Bikaranîna çekên qedexekirî (di êrîşên dagirkereiyê de fosfora spî hate bikaranîn).
– Êşkence û mûameleyên nemirovan e.
– Ji ber nasnameya çandî, etnîkî û olî sivîl revandin û mûameleyên xirab kirin.
– Li dijî Kurdan bi awayekî sîstematîk zext û dîke kirin.
– Bi darê zorê koçberkirin ( Li Efrîn, Serêkaniyê û herêmên din sivîl dane koçberkirin).
– Li dijî jinan bi awayekî sîstematîk zext, kuştin û destavêtin.
– Ji bo têkbirina pêkhateya civakî hedefgirtina pêşengên jin û parêzvanên mafên jinan.
– Wêrankirina cihên pîroz û mîrateyên çandî yên Êzidiyan.
Nameya vexwendinê ji aliyê Navenda Lêkolîn û Parastina Mafên Jinan a Ewropayê Medya Abdah, ji MAF-DAD’ê Heîke Geisweîd û ji ELDH’ê Ceren Ûysal ve hat îmzekirin.
Bernameya dadgehê
Roja 1’emîn: 5ê Sibata 2025an
09:00- 09:30: Qeydkirin û rûniştina pêşî
09:30- 09:45: Danasîna endamên dadgehê
09:45- 10:15: Axaftina vekirinê ya dozgeriyê
10:15- 12:30: Rûniştina yekemîn a dozê
Saet 13:30-15:00: Rûniştina 2yemîn a dozê
15:15- 17:50: Rûniştina 3yemîn a dozê
Roja 2’yemîn: 6ê Sibata 2025an
09:00- 09:30: Amadekirina roja 2yemîn
Saet 09:30- 10:30: Rûniştina 4emîn (têkildarî sûcên hatine kirin)
10:50- 12:30: Rûniştina 5emîn a dozê
Saet 13:30-15:00: Rûniştina 6emîn a dozê
15:00- 15:30: Axaftina girtinê ya dozgeriyê
15:30- 16:00: Di çarçoveya hiqûqa Tirkiyeyê de hesabpirsîn û analîza hiqûqî
16:00- 17:30: Mûzekereyên dadgehê
17:30- 18:00: Encamên destpêkê