PKK’yî şehadetê awankerdoxanê partîya xo ra yew Alî Haydar Kaytanî eşkera kerd. Derheqê Kaytanî de wina mae vatene: “Refanê tewr vernî yê nê rayîrşîyayîşî bi. Emrê xo bi gêrayîşê heme hele ra manadarkerdişî cuye vîyarna. Pêşnegêko sozdar bi.”
Partîya Karkeranê Kurdîstanî (PKK) 27ê Teşrîna Peyêne ya 1978î dewa Fîsî ya qezaya Licê Amed de ameye ronayene. PKK’yî ewro 12ê Gulana 2025î eşkera kerd ke heme xebatê xo qedênayê û fesif kerdo. No qerar zî vengdayîşê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî ser o ame girewtene. PKK’yî encamnameyê kongreya xo ya 12. eşkera kerd û şehadetê di pêşang û awankaranê xo Alî Haydar Kaytan (Fûat) û Riza Altunî zî eşkera kerd.
Ali Haydar Kaytan vernîyê nê rayraşîyayîşî de ca girewt. Her hela emrê xo bi mana vîyarnaye, bi serkêşêko pabesteyê vateyî yo.
Kongreya PKK’yî ya12. de ya ke mabênê tarîxanê 5-7ê gulane de ameye kerdene, şehadetê Alî Haydar Kaytan (Fuat Alî) yo ke awankerdoxanê PKK’yî ra yew o, ame eşkerakerdene.
Cuye bi rêçan dekerde ya
Dem ge-ge bêveng yeno ciwîyayene
Peyê mana de dekerde zî yeno ciwîyayene
Ê ke demê xo bi mana kenê pirr
Xo dima hîkayeyan verdenê
Ê ke emrê xo semedê heqîqetî danê
Dewrîşî ke veng danê demî
Çîyê ke înan ra dima manenê
Sey nameyê înan ê neweyan demî ra zeliqîyenê
Tarîxê nêm seserre yê kurdan tarîxê hîkayeyanê dekerdeyan o ke dem, herre, wîjdan û zîhnî neqişnayî
Bi bimbarekîye, qehremanîye, fedakarîye pirr o
Hîkayeyê bi hezaran na herre de nimite yê
Ali Haydar Kaytan vernîya na hîkayeye de yo ke ke cuye manadar keno
Sey ronayox, rayber, kiriştoxî emrê xo feda kerdo
Dewrêşêko hezar serre yo ke peyê heqîqetî de vazdano
Şovelyeyê zerrîwaştî yê demê qedîmî ke semedê bimbarekîyanê xo çeke girewto
Gerîlayêko semedê yew cuya azade verê xo dayo koyan
Û şorişgêro kîlîtê koyan ke vînî bîyo newe ra dî û kerd destê şarê xo…
Ali Haydar Kaytan şewa destpêkê serra 1951î de dewa Xozu ya Dêrsimî de ame dinya. Keyeyê ci dewa Hengirvanî ra bi. Badê Terteleyê Dêrsimî keyeyê ci reyna agêra dewa xo Hengirvanî.
Terteleyê Dêrsimî
Eşîrê Haydaran ra bi ke wextê Terteleyê Dêrsimî de teslîm nêbi, çeke girewt, xover da û surgun de ciwîya. Domanîya ci bi zordarîye û feqîrîye vîyarte. Dima ra 1971î de Fakuleteya Zanîstanê Sîyasalî yê Anqara de şorişgêrî nas kerdî.
O bi xo nê serran sey merhaleya verê şorişgerîye name keno:
“Tirkîya de serranê hewtayan de têgêrayîşê ciwananê şorişgêran aktîf bi û ma zî binê tesîrê ci de mendênê. Bi taybetî nameyê Denîz Gezmîş û Mahîr Çayanî sembol bîyê. Ê serran de hema mi Rayberî nêşinasnabi tena qala ci ameyêne kerdene. Wendekaranê tewr serkewteyan ê mektebî ra bi. Badê çalakîyêka protestoyî ame tepiştene û 7 aşmî Zindanê Leşkerî yê Mamakî de mendbi. Rojanî de ke newe zindan ra vejîyabi, ma yewbînî şinasna. Rayberî vat o wazeno mi de qisey bikero. Qiseykerdişê 2-3 saetan de mi raştîya kurd û Kurdîstanî de ard têrî.”
Na hedîse bîye gama verêne ya raywanîya heqîqetî ya Alî Haydar Kaytanî. Dima ra Kemal Pîr û Hakî Karerî şinasneno.
Kombîyayîşê Awbendê Çubukî
“Ez vana qey peynîya adare û vernîya nîsana 1973î bi. Ma verê awbendê Çubukî de tay embazî ameyî têhet. Rayberî ma de fîkrê xo pare kerdî. Ma perûne heq da fîkranê ci. Ey vat ma sey grûbêka îdeolojîkî têbigêrê û berpirsîyarîyî barê ma kerdî. Goreyê nê ma her yewî gerek kesê neweyî tewrê grûbe bikerdêne.”
Badê nê kombîyayîşî hûmara grûba Apoyîyan zêdîyaye. Nîsana 1977î de xebatî kirişîyayî Kurdîstanî. Ali Haydar Kaytanî; Dêrsim, Çewlig, Dep, Xarpêt de xebate rayra berd. Ge-ge şi Dîlok tewrê xebatanê Haki Karerî bi. Haki Karer nîsana 1977î de ame qetilkerdene, grûba Apoyî vîyart qonaxê qerardayîşî.
“Şehadetê embaz Hakîyî tesîrê ma pêrune kerd. Rayberî mi rê notêk erşawit. Waşt ez semedê vîrameyîşê ey nuşteyêk binusî. Nuşteyê mi heme Kurdîstan de ame vilakerdene. Rayber Apo qerardar bi ke şehadetê Haki Karerî bêcewab memano. La semedê metodê ci ma ra cîyayêr fîkîrîyayêne. Semedê nê zaf fikîrîya û netîceya ci de qerarê partîbîyayîşî vejîya.”
Tewrê Kongreya Ronayîşê PKK’yî Bi
Hazirîya pratîkerdişê qerarê partîbîyayîşî de Ali Haydar Kaytan zî est o.
Serkêşîya Rayber Apoyî de grûba ke Kemal Pîr, Mazlum Dogan, Mehmet Hayrî Durmuş û Alî Haydar Kaytan tede ca genê, programê partî hazir kenê. Kombîyayîşê hazirîye yo verên Xarpêt de bêno. Nê kombîyayîşî de Ali Haydar Kaytan komîteya leşkerî rê yeno vîjnayene.
27ê kanûna 1978î de kongreya ronayîşê PKK’yî bena. Grûba awankare ya PKK’yî ke mohrê xo da nêm seserra peyêne ro, Alî Haydar Kaytan zî tede ca gêno.
Çîyê ke heta nika ameyî ciwîyayene û badê ci zî eslê xo de rayraşîyayîşê azadîye yê 45 serran ê komelêkî bîyê.
Alî Haydar Kaytan tewr vernîya nê rayraşîyayîşî de bi.
Bi heyêcano ke çirey nêqedîyeno, coş û pabestîye tim aver rayra şi.
Her hela emrê xo bi mana vîyarnaye.
Bi serkêşo ke pabesteyê vateyî xo
Sîyasetmedarêk, gerîlayêk, roşnvîrêk û şaîrêk…
La tim şervanêkê heqîqetî…
