Ma proseso newe yo ke binê nameyê “Aştî û Komela Demokratîke” de dest kerdo ci ser nuştoxanê kurdan Hasan Alkiş û Velî Bîngoltekînî de qisey kerd. Heto yew ra vera dewlete şik û gumanê xo bibêne jî omidê xo zî şeveknenê û aştîye wazenê.
Ma Fûarê Kitaban ê Amedî yo 9. de rastê nuştox Velî Bîngoltekîn û Hasan Alkişî ameyme û prosesê neweyî ser ma fikrî înan girewt. Hasan Alkiş vano: “Ma hem vûrîyayîme hem zî vurnayî, endî wextê werêamayîşî û demokrasî yo.” Velî Bîngoltekîn zî vano: Gerekê aştîye û demokrasî nê welatî de vejîyo. Ehlaqê nê hardan de aştî û demokrasî esta.
Handê ked, handê tekoşîn seba cuyeyêka mordemî-însanî amê dayene’
Nuştox Hasan Alkişî 30 serra xo zindananê tirkiya de vîyarna ra. Qimetê aştîye qîmetê demokrasî her kesî ra rind zano. Verpersê persa ma wina dano: “Ma xo zereyê nê prosesî de vênenîme û nêzdîra teqîp kenîme. Teyna teqîp nêkenîme, seba ke no proses şoro sere û ma biresê armancê xo ma aye kenê. Peynîya her şerî de gere aştîyê bêro ronayene, aştîye virazîyo. Ma zî heto bîn zî tarixa na tekoşîne de hem vurîyayî hem vurnayî. Ma endî ameyîme asta çareserkerdene. No proses zaf ca de ro, hatta herey zî mendo. Ewro ra pey gerê seba ke no welat de aştî ca bigêro, her kes azad bi heqanê xo bi mafanê xo bicîwîyo o wext gerê ma nê prosesê aştî û demokrasî teyna meşopnê, fîîlî zî gerê her jûyê ma keda xo bikero mîyan. Hêvîya ma esta çike handê ked, handê tekoşîn seba cuyeyêko mordemî-însanî ame dayene. Hêvîya ma esta ke no proses vera rindîye şoro peynîye. Handê demê dergî ra dima bo zî aştîye bêro, her het ra û her kes cuyeyêka demokratîke û azade biramo.”
Demokrasî û aştî teyna kurdan rê nê Tirkan rê kî dinya kulî rê kî lazima
Cigêrayox Velî Bîngotekînî zî prosesê neweyî ser ma rê wina qisey kerd: “No welat de qeseya raste vatene zora. Demokrasî û aştî teyna kurdan rê lazim nîya. Tirkan rê kî lazima, dinya kulî rê lazima. Dinya de en zaf hewceyîya nê welatî aştî û demokrasî ra esta. Tarixa nê welatî de medenîyetê giranî vêrdê ra. Gerekê aştîye îta ra vejîyo. Mi kitabê xo de kî vato. Mi vato ‘Îta ra ke aştî û demokrasî mevecîyo qe cayê dinya ra kî demokrasî nêvecîna. Vanê awrupa zaf rinda. Awrupa kî verî ma ra daha xirabin bîye.
Tarixa nê welatî de neheqîye, zilm û zor zaf bîyo ama zaferî kî haştî û demokrasî bîyo. Cuyayena zê konfederalizme bîya. Aye ra ez vana bingeyê aştî û demokrasî esto. Aşitîye eslê xo ra ehlaqê anadolîyeya.
Nika ez dewlete û kurdan nêvana; ez dewlete û miletî vana, dewlete miletê xo de gerekê aşitî û demokrasî virazo. Ez îta ne kurd vana, ne tirk vana, ne laz vana. Yanê dewlete gerekê miletê xo de aşitî virazo. Xo vera demokrasî bigêro. No kurdî rê teyna nê miletî pêrune rê lazimo. Dinya rê lazimo.
Dinya xirab şona, menfaat û çixarî ser xebetîna. Dewletê zê Amerîka, Rusya, Çîn û zaf dewletê bînî her çî seba xo wazenê. Nêverdanê aştîye bêro. Reyna kî sere de ma miletê kurd û miletê bindestî bêm têlewe aştî û demokrasî de israr bikime. Gerekê ma xo aştî ra darde bikime.”
