Dêso ke mabênê sînorê Rojhilatê Kurdistanî û qezaya Elbakî ya Wanî de yeno viraştene bibo sebebê pirsgirêkanê aborî, ekolojî û talkerdena dewan.
Tirkîya bi serra 2021an de mabênê qezaya Bazîdî ya Agirîyî û Rojhilatê Kurdistanî de dest bi kontrolkerdena şîyayene û ameyene kerd. Viraştena dêsî vera Bazîdê Agirî û Colemêrge yeno domkerdene. Şarê a herême û zaf sazîyanê sîvîlan reaksîyon nîşanê viraştena nê dêsî kerd rêyna zî dewlete viraştene dêsî dê domkerdene. Bi serra 2021î ra heta nika 182 km dêso ke zê 4 metroyî berz yeno viraştene.
Dês bi şantîyeya ocaxa kera ya Olmez Înşaat o ke dewa Boşanê ya Qezaya Elbakî de yo dest kerd ci. Gorê agahîyan îhale ra 40 km ameyo viraştene û hîna 80 km re zî ganî bêro viraştene. Bi pêroyî dergîya xo bibo 302 km. hetanû nika 182 km ameyê viraştene. Viraştena dêsî nika verba Colemêrge dom keno.
Polîtîkayê xizankerdene û talkerdene
Viraştena nê dêsî sare ra hetanû nika bîya sebebê xêlî astengîyan. Dewijî seba ke no dês ameyo viraştene nêeşkenê ke heybananê xo berê çole de biçiraynê. No rewş hetê aborî de beno sebebê astengîyan. Dewijî bê çare manenê bar kenê welatê xo ra şonê. Dewijî teba heybananê xo 2 km ra zêdêrî nêeşkenê nêzdîyê dêsî bibê.
Heto bîn ra cendirmeyî zaf rayan seba ke dewijî bibê qoricî yan zî dewera vejîyê tada serê dewijan de kenê. A bîne zî kesê ke kolberîye ser debarê xo vênenê ey zî nêeşkenê nî karî bikê û debarê xo bivênê.
‘Dês mordeman û xoza yewbînî ra birneno’
Serekê Komeleya Heqê Mordeman a Wanî Mehmet Salîh Coşkun ard ziwan ke î sare ra heta nika viraştena nê dêsî ra ewnîyenê. 4 serrî nayera ver dest bi viraştena nê dêsî kerde. O wext zî ma va ewro zî ma vanîme; no dês seba mordemîye meseleyê de gird a. No dês mabênê şarî û xoza birneno. Şîyayene û ameyena şaran û yewbînî zî meseleya. Ma timî timî veng danîme vanîme ke viraştena nê dêsî bidê vindertene.”
