Komela Cinîyan a Rojnamegeran a Mezopotamya (MKG), Raporê Binpaykerdişê Heqan ê Rojnamegeran ê Aşma Tebaxe 2025 weşana. Goreyê raporî, Tirkîya de rojnamegerê cinî bi girewtiş, tehtîd, tacîzê edlî û sansurê dîjîtalî binê teda de yê.
Cîyakerdişo Dihetî
MKG’yî eşkera kerd ke heta aşma tebaxe 5 rojnamegerê cinî hema zî hepisxane de yê. Raporî de ameyo dîyarkerdene ke rojnamegerî tena seba çalakîyanê xo yê meslegî ney, seba nasnameyê xo yê cinî zî rastê “Cîyakerdişo dihetî” yenê.
Sernuşteyê muhîmî:
- Yew rojnamegera cinî rastê muameleya xirabî ameye, yew tehtîd bîye, yew teqîbê xeberan de ameye astengkerdene
- Rojnameger Rahîme Karvar rê kelepçeyê elektronîkî, sey “normalbîyayîşê metodanê cezadayoxan ê azadîya îfadeyî” ame pênasekerdene
- Mudetê girewtişî derg o û muhakemeyê terefgirî bawerîya edaletî lerzenenê
- Rojnameyê Nefesî de 13 xebatkarê çapemenîye kar ra vejîyayî, tedayê ekonomîkî bîyî tewirê sansurî
Sansurê ekonomîk û dîjîtalî
- Sazgeha Îlananê Çapemenîye ya Mersînî de 8 rojnameyan de heqê îlanan bêmudet ame vindartene
- Sansurê dîjîtalî de hesabê sazgehanê medya sey Yenî Yaşam, Xwebûn, Ajansa Welat, Kaos GL û ETHA ameyî girewtene
Fîlîstîn de rojnamegerî
Rapor de Fîlîstîn de hedefbîyayîşê rojnamegeran ser o bale ame antene. Hêrîşanê Îsraîlî de Meryem Ebu Dekka zî tede 6 rojnamegerî ameyê kiştiş. No tena heqê ciwîyayîşê kesan nîyo, heqê melumatgirewtişê komelî ser o zî hêrîşêk o.
Waştişê MKG’yî:
- Rojnamegerê girewteyî bêrê veradayîş
- Prosesê dadgehî adîl bêteref û şefaf bibê
- Wedardiştê sansurê dîjîtalî
- Qedîyayîşê tedayanê rojnamegeran ê cinîyan ser
- Mintiqayanê pêkewtişan de seba pawitişê heqê ciwîyayîşê rojnamegeran xurtkerdişê mekanîzmayanê mîyanneteweyî
MKG’yî va: “Sîstemêko azad û demokratîk ê medya tena muhîtêk de mumkun o ke rojnamegerî şertanê emnîyetî û seypêyî de bieşkê bixebitîyê.”