19ê Kanune bi îdiaya “Açerneyaya cuyaye” hepisxaneyan de bi desan hepsî qetil kerdê û bi seyan zî hepsî birîndar kerdê. Qetilê 28 hepsî çi heyfo ke hetanî nika bêceza mendê
Dewlet bi îdiaya “Açernayaya cuyaye” hepisxaneyan de destpê operasyonêk kerd û no operasyon zî tarîxî ra sey Qirkerdişê 19ê Kanune vîyart. Çimkî mabênê rojê 19 û 22 Kanuna 2000î de hepisxaneyê Tikrîya de bi desan hepsî ameyê qetilkerdiş û bi seyan zî ameyê birîndarkerdiş. Demê operasyonî de çekê bi adir û giran şuxulnayê.
Goreyê xebera Jinnewsî Serekwezîrê nê demî Bulent Ecevetî wayîrê nê qirkerdişî vejîyabî û nê nêzdîbîyayişê Bulent Ecevîtî hem Tirkîya hem zî sazîyê mîyanêneteweyî ra reaksîyon dîbî. Çi heyfo ke dewlet qetilê nê qirkerdişî hem pawit hem zî înan ra xela da.
Dewlete serra 1997î plan kerd ke hepisxaneyan de modelê Tîpa F’î ra bîyara, çarçeweya na polîtîka zî xususî ser hepsîyê sîyasî ra teda û zilm zêdînayê.
Qey Tîpa F’î waştê?
Nuşteyo fermî de projeyê Tîpa F’î de wina ameyo vatiş no demî: “Nika hepisxaneyan de pergalê koxuşî esto û no zî rêgezê ma ra munasîb nîyo. Bi nê pergalî mîyanê hepsîyan de kiştiş, birîndarkerdiş, axayîya koxuşî, bazirganîya tiryakî, kumar, yewbînan perwerdekerdiş û teda û zilmî zêdîyayo. Nê pergalê hepisxaneyan xususî terbîya û islahkerdişê hepsîyê sîyasî rê xizmet nêkeno. No ser ganî bedilyayişêk bêro kerdiş.”
Hepisxaneyê Tîpa F’î înşa kerdê
Hukmatê Refah-Yolî, bi lezî waştinê hepisxaneyê Tîpa F’î înşa bibê la emrê nê hukmatî no projî ra qiym nêkerd. Heyetê Wezaretan ê yê Hukmatê Mesut Yilmazî bi koordîneya Serekkomar Suleyman Demîrelî de no proje mohr kerd, no ser bi lezî hepisxaneyê Tîpa F’î ameyê înşakerdiş. Peynîya înşakerdişê nê hepisxaneyan seba neqlkerdişê hepsîyan Hukmatê Bulent Ecevîtî çileya 2000î wina vatbî ganî problemê hepisxaneyan bêro çareserkerdiş.
Verba nê nêzdîbîyayişî zî malbatê hepsîyan verê Lîseya Galatasarayî ya Îstanbulî destpê çalakîya rûniştişî kerdê la polîsan hêrişê malbatan kerdê û bi desan kesê girewtê binçiman. Hewna hepsîyê sîyasî destpê çalakîya greva vêşanî kerdê.
Destpê qirkerdişî kerdê
19ê Kanuna 2000î de bi temamî 20 hepisxaneyan de operasyonê qirkerdişî destpê kerd. Qirkerdişî de bi desan hepsî qetil kerdê û bi seyan zî birîndar kerdê. Wezaretê Edeletî yê nê demî Samî Turk seba qirkerdişî vatbî ke armancê înan awankerdişê otorîteya dewlete yo.
Çi heyfo ke hetanî nika hema zî qetilê qirkerdişî nêameyê daraznayiş û hetta nê demî ra nika dewlete hepisxaneyê Tîpê S û Y’î zî înşa kerdê.