Nuştoxê Rojnameyê Xwebûnî Zaza Cebelî, Rojnameyê Xwebûnî de bi sernameyê “Qirkerdişê Gurgumî” nuşteyêk nuşt û nuşteyê xo de Cebelî dîyar kerd ke Ê heme taxan, dewan û qezayan ra xeylêk merdiman kom bîyê, Miftîyê Gurgumî zî seba tahrîkî anonsê şarî kerdê.
Nuştoxê Rojnameyê Xwebûnî Zazac Cebelî, Rojnameyê Xwebûnî de bi sernayê “Qirkerdişê Gurgumî” nuşteyêk nuşt û nuşteyê xo de Zaza Cebelî dîyar kerd ke Gurgum de 24ê kanûna 1978î de qirkerdiş virazîya, Qirkerdişê Gurgumî ra verê verkan Meletî, Çorûm, Erzîngan û Sêwas de provokasyonan dest pêkerd.
Zaza Cebelî wina vat: “Verê qirkerdişî Serekê MHPyî Alparslan Turkeşî seba qirkerdişî zaf cayan ra peyamê xo dayî. Yew hewte verê qirkerdişî Gurgumî ra tayê taxan de zafane elewî, demokrat û şorişgerî ciwîyêne. Nê taxan û semtan de tayê merdimê ke xo sey wezîfedar danê şinasnayîş, hûmaritişê nufusî kerdê. Tewr zîyade tayênan vato ke “ma wezîfedarê PTTyî yê”. Nê şexsî yew bi yew keyan tespît kenê û nê keyeyan hîrê hîlalan reyde nişan kenê. Keyeyê ke xêz bîyî, keyeyê elewî, şorişger û demokratan bîyî. Provokasyono sifteyên sînemaya Çîçekî de dest pêkeno. Komeleya ciwananê UGDyî yew fîlmî dana kaykerdiş.”
Zaza Cebelî eşkera kerd ke nameyê fîlmî zî “Roj çi Wext Akeno”, 19ê kanûne de wexto ke no fîlm amebî temaşekerdene, saete 20.00î de bombayêka bêtesîre teqena û provokasyon keweno dewre û wina domna: “Sînema mîyanî de yew grûbe slogananê sey “musluman Tirkîya, wa komunîstî şorê Moskova, Başbûg Turkeş” eştî. Na grûbe îdîa kerdêne ke şorişgeran bombayêke vista zerreyê sînema. No sebeb ra zî tahrîk virazîyeno. Êyê ke sînema de û sewbîna kesî zî pîya gala bînaya CHP û PTTyî kenê. Polîsî zî kamî ke na bomba eşta sînema tespît kenê û tayê merdiman gênê binçiman. Badê zî eşkera beno ke peyê nê provokasyonî de Okeş Kener est o. 20ê kanûne de wextê şanî de taxê ke elewî û şorişgerî ronişenê de qiraatxaneyê neweyî yê Akinî de yew teqayîş virazîyeno. Nê teqayîşî de di kesî birîndar benê. Tira dime ra zî yew bombayêke erzenê keyeyê ulkucî Gungur Gencayî. Bado lîseya Gurgumî ra mamoste Hecî Çolak, Mustafa Yuzbaşîoglû wexto ke mekteb ra şîyêne keye, rayîr ra kişîyayî. Cenazeya mamosteyan ra 5000 kesî meşîyayî heyana Ûlû Camî. Aya hinde ocaxanê ulkucîyan şar reyna tahrîk kerd û vat “enka komunîstî gala camî kenê”. Ê heme taxan, dewan û qezayan ra xeylêk merdiman kom kenê. Miftîyê Gurgumî zî seba tahrîkî anonsê şarî keno.”
Planê qirkerdişî
Cebelî bal ant ser hêrişê verba cenazayan û wina dewam kerd: “Wexto ke cenaze yena nêzdîyê camî û qelabalix hêrişê vera cenaze keno. Cenazeyî bêwayîr manê û badê zî leşkerî cenazeyan gênê. Nîjadperestî gala heme cayan kenê; dikanan, keyeyan û partîyan talan kenê û veşnenê. Nê galakerdişi de zî hîrê nîjadperestî mirenê. Dime ra zî planê qirkerdişî virazenê. Veng danê şarî “hîrê birayê ma yê muslumanî merdî û ma cenazeya înan hewenenê. Hînê qirkerdiş dest pêkeno”. Nîjadperestan verê coyî hêrişê keyeyanê ke xêz bîbî kerd. Ê sîleh, tuwerzîn û necaxan reyde şarî kişenê û tecawûzê ci kenê. Hînê nêvanê gede, doman, cenî û diganî, pêronan rê îşkence û tecawuz kenê, lênan de veşnenê û qetil kenê. Dewlete zî nê qirkerdişan temaşe kena û hesaban ra vana ke “ma nêeşkenê mudaxele bikerê”. Nîjadperestî heme rayîran gênê û 5 rojî qirkerdiş domîyeno. O wext zî Wezîrê Karanê Zerreyî Îrfan Ozaydin o. Ozaydin zî şorişgeran nişan dano û vano “sebeb şorişger î û înan tahrîk viraşto”. Hînê badê zî Ozaydin, Turkeşî zîyaret keno û vano “ma rê ardim bikerê wa qirkerdiş bivindero”. Turkeş zî vano ûlkucîyî her wext dewlete rê ardim kenê. Wezîrê Weşîye Metehan Turkoglu û merdimê bînî zî şonê Gurgum. Nîjadperestî rayîrê înan birnenê û bi çekan hêrişê înan kenê. Hînê bade zî nê çeteyan reyde pêameyîş virazenê û şonê zerreyê Gurgumî. Uca de ewnenê ke hukmat, walî û wekîlî hema zî bînayanê xo ra nêvejînê teber. Bado bînaya hukmatî de yew vilaweke hedre kenê û danê wendiş, vanê “wa asayîş bivirazîyo” û naye ra gêrenê ke miftîyî bivînê la miftî pîyase de çin o.”
Hişmendîya qirkere
Cebelî wina qedîna: “Yew rapor virazîyeno û goreyê nê raporî 532 keyeyî, 292 dikanî veşayî, talan bîyî û bi desan kesî ameyî qetilkerdene. Nê qirkerdişî ra tepîya serranê 1980an de xeylêk elewîyan Gurgum ra koç kerd. La çi heyf ke o wext îqtîdar de CHP est bî. Ancî zî wexto ke Madimak de qirkerdiş virazîya, îqtîdar de CHP est bî. Ewro qirkerdişî bi destê dewleta tirke yenê domnayene. Qirkerdişê Roboskî, Sûr, Cizîr, Nisêbîn, Farqîn, Şirnex û Colemêrgî virazîyayî. Ewro seraya Erdoganî Rojava de sîvîlan, gedeyan û cenîyan qir kena.”
