Avûkat Mehmet Emîn Gokdemîr xebata “Zazakî de Standardîzekkerdişê Termanê Huquqî” kerd û seba xebata xo zî va ke wa zazakî tena qad, warêk yan zî deyîr, estanek û vengdayîşan ser o nêbo û zazakî warê mesleg û cayenê bînan de zî bêra xebitnayîş.
Tirkîya de 18 ziwanî çi heyfo ke helîya û vînî bîyê. Ziwanê kurdkî zî polîtîkayê asîmîlasyon û qedexekerdişî ser o hîna binê tehlûkeyî de yo. Sazî û dezgeyê ziwanê zî seba hîşmendî, balantişê telûkeyê asîmîlasyonê yê ziwanê kurdkî ser o na roje de tewir bi tewir çalakî organîze kenê, xususî kirmanckî ser o xebatê sey konser, panel û şayî yenê kerdene. Çi heyfo ke seba ke bi ziwanê dayîke perwerde nîno dayiş, no ser zî xususî kirmanckî binê tehlûkeyî yo û no ser ganî ziwano kurdkî bibo fermî û bi ziwanê dayîke yê perwerdeyî bêro dayene.
Avûkat Mehmet Emîn Gokdemîr demo ke Zanîngehê Artuklî de Beşa Ziwanê Kurdkî de lîsansê xo yê berzî kerdî, tezê xo ser ‘Zazakî de Standardîzekkerdişê Termanê Huquqî’ viraşt.
Bi munasebeta 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke û xebata termê huquqî yê zazakî ser o Avûkat Mehmet Emîn Gokdemîr ajansê ma rê qise kerd.
Xebata ewilîn a
Avûkat Mehmet Emîn Gokdemîr va ke o avûkatî ra vîşêr, Zanîngehê Artûklîyî de lîsano berz qedînayo û wina va: “Lîsansê berzî yê mi, derheqê Termê Huquqî yê Zazakî ser bî. Hetanî nika têgehê huquqî yê kurdkî ameybî viraştiş la xebata peynî ya termê huquqî yê kurmancî ya hetê Weqfa Mezopotamya û Baroya Amedî ameybî viraştene. Raştin o, mi uca ra feyz girewt. Mi waşt ke warê huquqî de ferhengêko zazakî bibo. Ziwanê ma tena ziwanê dewe, estanikan, qalanê verênan wa nêbo, ma ziwanê xo her ca de bieşkerê qalî bikerî. Demo ke ma mesleg û karê xo ser û zaf ca de ma bi ziwanê xo qalî bikerê do ziwanê ma cayêk de sînordar nêbo. No ser mi waşt ke bi zazakî huquq ser o bixebito, na xebata mi ya termê huquqî ya zazakî, xebata ewilin bî.”
Mi zaf ferhengan ra feyz girewt
Mehmet Emîn Gokdemîr aşkera kerd ke o na xebat de feyz xebata Weqfa Mezopotamya ra girewto û wina dewam kerd: “Xebata Weqfa Mezopotam de nêzdî 800 hebî çekû estbî, ma uca ra xo rê xêzêk esas girewt. Termqê huquqî, ziwanê tirkî, erebkî, îngîlîzkî û sewbî ziwanan de çi est ê, ma înan ard têhet û peynî zî ma her çekû rê bi zazakî îzahetêk da. Ma çekûyan açarna zazakî û îzahetê terman zî kerd. Tena ma hetê çekû nê, ma çekû zereyê cumleyî de zî xebitna. Xebata mi, xebatêka cigêrayişî bî. Mi feyz hem ferheqê Weqfa Mezopotamyayî hem zî 9 hebê ferhenqî bînî ra sey ferhenqê Vate, Şaban Şen Ateşî, Heci Ozkalî, dersimijan û bingolijêk bî girewt. Mi nê ferhangan ard têhet, heme zî mi çimeyan de nuşt. Termêk eke ferhengê bînî de ameybî nuştiş, mi xebata xo de zêdîna. Eke varyantê çekûyan ferhengê bîn de estbî ma înan zî sey varyantê bînî zêdîna, her konsept termê huquqî tewir bi tewir varyantî est ê. Her kes goreyê xo wazeno binuso, mi nêwaşt ke tena ser kesêk bibo. Heme nê xebate zî beşa varyantî bînî de asenê, na zî beşa ferhengî ya.”
21ê Sibate pîroz bo
Gokdemîr îzehet kerd ke verê ferhengî zî qasî 60 rîpel behsa huquqî yena kerdene û wina qedîna: “Finak huquq çî yo, çend beşê huquqî est ê? Dima zî ma behsa ferhengnasî kerd, gelo ferheng senî yeno nuştene, çend teknîk û metodê ci est ê, ma înan da musnayîş. Ma bawer kenê ke xususî na kar yanî huquqî kenê, eke huquqnasê ke wazenê karê xo bi zazakî bikerê do înan rê feyzêk bibo. Şarê ma zî eşkenê îstîfade bikerê, nika rîpelo yewin de aseno; Zazakî de Standardîzekkerdişê Termanê Huquqî. Vernîya ma de 21ê Sibate est a û seba ma zî rojêka taybet a. Ma wazenê ziwanê ma tena qad, warêk ya zî deyran, estanikan û vengdayîşan ser o wa nêbo. Ziwanê ma do ganî goreyê her meslegî bibo û ma wazenê edebîyat û cayenê bînan ê de zî bêro xebitnayîş. Ez bawer kena ke ma pêroyî kar û xebata xo bi ziwanê xo bîyarê ca, qasî edebîyat û muzîkî tehm bido qalkerdoxê nê ziwanî û pêroyîya şarê ma rê. Ez bi na hêvî 21ê Sibate pîroz kena.”
