Dewa Pîrejmane ya qezaya Pîranî ya Amedî 94î de bi destê esker û qoricîyan ameye vengkerdiş. Hema zî dewijî nêeşkenê rehet şêrê dewa xo û zaf cayê dewe qedexekerde yê. Pirejmanij Musa Yurtsever behsê ê prosesî keno û vano: “Kurdîstan bi çar parçe la dewa ma bîye des parçe.”
Pîrejman dewêka tarixî û namdar a. Goreyê vatena dewijan nêzdîyê 10500 serra est a. 1994î de dewleta tirke seba ke gerîlayî bêkes, bênan û bêawe verda, Vakurê Kurdistanî de 4 hezarî dewî veşnayî û bi mîlyonan kurdî bi zor dewan ra vetî û kerdî koçber. Dewa Pirejmanî zî 1994î de terba nê dewan bi destê esker û qoricîyan ameye vengkerdiş. Hema zî dewijî rehet nêeşkenê şêrê dewa xo û zaf cayê dewe hema zî qedexekerde yê. Pirejmanij Musa Yurtsever ajansê ma rê behsê ê demî kerd.
‘Dewlete dewa ma taqîb kerdêne’
Musa Yurtsever dîyar kerd ke vengkerdişê dewe ra ver şîyayîş û ameyîşê dewe baş bîyo û wina vat: “Dewa ma pîl bîye, nêzdîyê 140 keyeyî bîyê. Her kes şîyêne teber de xebitîyayêne û ameyêne dewe. Wexto ke serranê 70 û 75î ra pey nê dewayî vejîyayê, her kes fikirîya va ma se bikerê. Teberî ra zî tayê ameyêne tîya de qalî kerdêne, vatêne, ‘seba xelasîya nê memleketî kê se bikê.’ Hetê fikirî ra yew dayîş û girewtiş bi. Derbeya 80î ra pey biney kêm bi no şîyayîş û ameyîş la reyna 82î de dayîşûgirewtişan dewam kerd, însanî şîyê û ameyê. Nê zî dîqetê dewlete kaş kerdêne. Na dewe de se beno, çi beno, ha se kenî, kam çi fikir de yo? Dewlete taqîb kerdêne. Aye ser o heta 93î wina dewam kerd.”
Heskerdişê şarê teberî
Musa Yurtsever qiseykerdişê xo de îfade kerd ke şarê teberî ke şîyêne ameyêne dewe, dewijî pê keyfweş bîyêne, înan ra hes kerdêne la dewlete seba ke vernîya nê heskerdişî bigîra zor dayêne dewijan û wina domna: “Tayê embazî şîyêne ameyêne, yew heskerdiş bi, yew têreyde dayîşûgirewtiş bi. Ê ke teberî ra şîyêne ameyêne, dewijan tira hes kerdêne, keyfweş bîyêne. Înan zî giraneya xo dayêne tîya ser o. Dewlete pêhesîyaye ke benytarê dewijan û şarê teberî de no heskerdiş est o, no weşbi înan nêşîyêne.
‘Ma ra vatêne ‘yan şima benê qoricî yan zî şima dewe caverdanê’
Dewlete her roje ameyêne dewijî pêser kerdêne û zor dayêne ke dewijan ke bibî qoricî. Dewijan qebul nêkerdêne. Dewelete teda bide kerdêne ke ê bibê qoricî. Vatêne eke şima nêbî, şima do tîya ra bar bikerê şêrê. Heta 93î yew tengane bi la kes nêbi qoricî. Dewlete ewnîyaye ke nêbeno, dewe veng kerde. Wexto ke dewe veng kerde, tîya de her tim veşnayîş bi, tipeştiş bi, girewtiş bi. Dewe de her roje çend kesî girewtêne û binçim kerdêne. Pîyê mi o wext 65 serre bi. Ey zî girewt binçim. 32 rojî binçim de mend. Roje de yew loqmeyê nanî dayêne ey ke nêmiro! Zorêko winasîn da ke ê bibê qoricî. Vatêne, ‘yan şima sey ma benê yan zî dewe caverdê.’ Çew esey înan nêbi, dewe caverdaye. 94î de ameyê dewe veşnaye. Verê ameyê keyê ma veşna. Dima dewijî her yew şîyê yew ca. Tayê şîyê Amed, tayê şîyê Edene, Mersîn, Bursa, Stenbol û tayê zî şîyê Ewropa.”
‘Dewa ma bîye des parçe’
Musa Yurtsever tewr peyên bale ant rewşa dewe ser o û nê çîyî vatî: “Dewa ma bîya des parçe. Kurdîstan çar parçe bi, -Vakur, Başûr, Rojhelat, Rojava- la dewa ma bîya şeş hewt parçe, belkî des parçe. Elezîz, Meletî, Bursa, Stenbol, Mugla, Mersîn, Edene nê şaristananê pêrûnan de Pîrejmanijî est ê. Verê debara dewa heywankarî ser o bi. Tayê zî cêtirey kerdêne. Xele, kişne, mercî ramitêne. Û zafê ci birnayîşe êziman bi. Êzimî tîya de birnayêne, berdêne rotêne. Yanî aborî kêm bîye. Îdare zaf baş nêbi. Tîya de ti cit nêkerî, rez nêronî û miqat nêkerê, ti nêeşkenê debara xo bikerê. Nêzdîyê 60-70 keyeyê est ê. Nika ê tîya de yê. Ê zî teqawit î û bi ê debara xo kenê.”
