Şubeyanê OHD’yî derheqê mîtîngê “Hêvî û Azadîye” xeylê şaristanan de eşkerayî daye û vat: “Caardişê heqê hêvî; temînkerdişê azadîya fîzîkî ya birêz Abdullah Ocalanî; qedînayîşê teberê huqûqî de verdayîşê kurdan û heme beşanê komelî û awankerdişê huqûqê entegrasyonê demokratîkî, şertê bingeyîn ê aştîyêka rastîne û domdar ê.”
Şubeyê Komela Huqûqasanê Seba Azadîye (OHD) xeylê şaristanan de derheqê muhîmîya beşdarîya mîtîngê “Hêvî û Azadîye” ke do Amed de 4ê çele de Qadê Îstasyonî de bêro kerdene, eşkerayî daye.
Şubeyê OHD’yî yê Amed, Wan, Dîlok, Riha, Mardîn, Êlih, Şirnex, Colemêrg, Stenbol, Anqara, Bûrsa, Îzmîr, Mêrsîn û temsîlkaranê şaristananê; Semsûr, Mûş, Edene, Antalya bi hewayêko hemwext eşkerayî daye û vengdayîşê beşdarîya mîtîngî kerd.
Amed
Şubeyê OHD’yî yê Amedî awanîya xo ya Semtê Çamlica de eşkerayî daye. Eşkerayî de pankartê “Vengdayîşê seba mîtîngê “Hêvî û Azadîye” ame aliqnayene. Hemsereka Pêroyî ya OHD’yî Ekîn Yeter û Serekê Baroyê Amedî Abdulkadîr Guleç zî tede xeylê avûkatî beşdarê eşkerayî bîyê. Metnê eşkerayî yê bi kurmancî Hemserekê OHD’yî yê Amedî Muhîttîn Muguçî wend.
Wan
Şubeyê OHD’yî yê Wanî zî awanîya xo ya qezaya Rêya Armûşî de eşkerayî daye û vengdayîşê beşdarîya mîtîngê “Hêvî û Azadîye” kerd. Xeylê endamê OHD’yî û avûkatê beşdarê eşkerayî bîyê. Metnê kurmancî yê eşkerayî hetê raybera Şubeyê OHD’yî yê Wanî Dîyar Ayazî ra ame wendene.
Anqara
Şubeyê OHD’yî yê Anqara zî awanîya xo de seba mîtîngî eşkerayî daye. Xeylê endamê OHD’yî beşdarê eşkerayî bîyê. Metnê kurmancî yê eşkerayî hetê endamê OHD’yî Dogan Şensesî ra ame wendene.
Eşkerayîya bi sernameyê “Deklerasyonê Heqê Hêvî û Vengdayîşê Azadîye” yo hempar ê OHD’yî wina yo:
“Serdemo de ke Tirkîya de prensîbê dewleta huqûqî bi hewayêko sîstematîk yeno xeripnayene û kerdişê îstîsnayî û awarteyî bîyê hemdemî; awankerdişê aştî, komelê demokratîk û cuya seypê êdî vurîyayo mecburîyetêko huqûqî û sîyasî yo ke nêeşkeno bêro taloqkerdene. Bêyî ke bingeyê huqûqî yê aştî, çareserîya demokratîke û dadmendîya komelkî bêrê awankerdene mumkin nîyo ke Tirkîya û Rojhelatê Mîyanên krîzanê xorîn ê sîyasî, komelkî û însanîyan ra vejîyê. Ewro ya ke lazim a; awankerdişê sîstemêkî yo ke tede huqûq îstîsna ney bibo qaîde û keyfîyet ney heqê însanan bibê dîyarker.
Mehkemaya Heqanê Merdiman a Ewropayî (MHME) sere de qerarê Ocalan/Tirkîya (No.2) de û qeraranê xo yê domdar û girêdayox de, tatbîqê cezaya hetahetayî ya girankerde ya bê şertê serbestveradayîşê bişert, çarçeweya nuqtaya 3. a Peymana Heqanê Merdiman a Ewropayî de sey binpaykerdişê qedexeyê îşkenceyî tesbît kerd. DMME’yî eşkera kerd ke seba wedarnayîşê nê binpaykerdişî, serûberkerdişê qanûnî yê ke ‘heqê hêvî’ garantî kenê mecburî yê.
Rixmo ke 11 serrî nê qerarê MHME’yî ser ra vîyartê, Tirkîya wareyê girewtişê hetahetayî yê girankerdeyî de telîmatnameyê qanûnî yê ke heqê hêvî nas kenê nêvetî; a binpaykerdişê strukturel û sîstematîk yê ke bi hezaran girewteyan ser o tesîr kenê, domnena. Komîteyê Wezîran a Konseyê Ewropayî, kombîyayîşa xo yê 15-17ê îlona 2025î de, tesbîtê xo yo ke qerarê MHME’yî hîna nêameyî caardene, tekrar kerdê û vengda Tirkîya ke wezîfeyanê xo tam, tesîrdar û bêyî ke erey bikewa bîyara ca. Eynê wextî de Komîteyî pêşnîyaz kerd ke nimuneyê qanûnanê ke parlamento rê ameyê pêşkêşkerdene eşkenê bêrê weçînitene û îfade kerdbi ke Komîsyonê Meclîsî e çarewaya prosesê ‘Aştî û Komelê Demokratîk’ de ameyo awankerdene zî eşkeno bêro şuxulnayene.
‘Munaqeşeyê derheqê heqê hêvî de aver nêşîyê’
Sewbîna her çend komîsyon raporêko hembeş proesî ser o amade keno zî seba çarseserîyêka qanûnî yê heqê hêvî, çi çarçewayêka sîyasî çarçewaya qanûnê destûr û mîyanneteweyî de tu çîyêk çin o.
‘Ganî Meclîs bilez qanûnî ke heqê hêvî teqez kenê bikera merîyetî’
Rejîmê înfazî yê bêpeynî û kerdişê tecrîdê giranî rûmetê însanîye birîndar kenê, azadîye kenê îstîsna û cezadayîş kenê qaîde; nê hetî ra huqûq, aştî û îmkanê çareserîya komelkî bi hewayêko sîstematîk xeripnenê. Vengdayîşê Konseyê Ewropayî û qerarê girêdayox ê MHME’yî seba qedînayîşî na tablo, awankerdişê çarçeweya huqûqî ya ke azadîye esas gêna ferz keno. Bicaardişê na berpirsîyarîye zelal o: Meclîs mecbur o ke serûberkerdişê qanûnî yê ke heqê hêvî garantî kenê û azadîye kenê merkezê huqûqî bilez dekero merîyet.
Seke Birêz Abdullah Ocalanî vat: “Prensîbê hêvîye gama ke ganî dewlete bierza. Ganî na astengî wedarna. Na mesela ya ke bi hezaran însanan eleqedar kena. Şima kamca ra biewnê, ganî no bêro wedarnayene. Seba huqûqî ganî no bêro kerdene. Sîyaset û dadwerîye zî ney wazena.
Caardişê heqê hêvî; temînkerdişê azadîya fîzîkî ya Birêz Abdullah Ocalanî; qedînayîşê teberê huqûqî de verdayîşê kurdan û heme beşanê komelî û awankerdişê huqûqê entegrasyonê demokratîkî, şertê bingeyîn ê aştîya rastîne û domdar o.
‘Mîtîng seba demokratîkbîyayîşî û aştî vengdayîşêko muhîm o’
Bi nê zîhnîyetê berpirsîyarîya tarîxî, ‘Mîtîngê Hêvî û Azadîye’ yo ke do 4ê çeleyî de Qadê Îstasyonî yê Amedî de bêro kerdene, seba caardişê heqê hêvî sey wezîfeyêko huqûqî û komelkî û seba xurtkerdişê îradeyê çareserîya demokratîke û aştî vengdayîşêko muhîm a pêroyî yo. Mîtîng bi amancê mojnayîşê waştişê hempar ê seba awankerdişê komelêko demokratîk bingeyê serewerîya huqûqî, rûmetê merdimîye û prensîbanê azadîye ser o û seba îfadekerdişê ê çîyo ke aştî tena zemînêkê huqûqî de ke tede heq û azadîye yenê pawitene mumkin a, yeno kerdene.
Ma sey Komela Huqûqnasanê Seba Azadîye (OHD) wazenê ke;
*Heqê hêvî bilez bêro caardene
*Qerarê Mehkemaya Heqanê Merdiman a Ewropayî û Komîteyê Vera Îşkenceyî yê Netewanê Yewbîyayeyan tam û bêyî ke erey bikewo, bêrê caardene
*Meclîs pêşnîyaz-qanûnanê nikayîn ê derheqê heqê hêvî de bilez dekero rojevê xo û înan bikero qanûn.
Bi nê zîhnîyetî seba heyatîkerdişê heqê hêvî, seba caardişê azadîya Birêz Abdullah Ocalanî û bi waştişê awankerdişê aştî bi garantîyanê huqûqî ma vengdanê heme huqûqnas, dezgehanê demokratîk û şarê xo ke 4ê çeleyî roja yewşeme Qada Îstasyonî yê Amedî de bêrê pêser, huqûq û aştî rê wayîr vejîyê û berpirsîyarîye bigîrê xo ser. Pawitişê heqê hêvî, pawitişê aştî yo.”
