Amed – Sekreterê şaxa ÎHDê ya Amedê Omer Saman têkildarî konferansa ÎHDê ku di 21-22yê Hezîranê de pêk hat diyar kir ku wan di konferansê de paşêroj û pêşerojê nîqaş kirin û got: “Hat dîtin ku êşên hemû malbatan yek e. Divê hemû malbat bibin yek.”
Navenda Giştî ya Komeleya Mafê Mirovan (ÎHD) di 21-22ê Hezîranê de li otelek Amedê bi şîara “Rêya Diçe Aştiyê: Bîr û Edalet” konferansek li dar xist. Di konferansê de malbatên gerîla û leşkeran hatin cem hev. Di konferansê de li ser aştiyê, pêkahtina aştiyê û lihevhatinek civakî nîqaş kirin. Sekreterê şaxa ÎHDê ya Amedê Omer Saman têkildarî konferansê ji Ajansa Welat (AW) re axivî.
‘Paşêroj û pêşeroj niqaş kirin’
Omer Saman diyar kir ku wan çend meh berê dest bi xebata konferansê kirin û wiha axivî: “Me ji bo konferansê komîsyon ava kir. Gelek derdorên cuda tev li konferansê bûn. Di her du aliyan de jî malbatên ku xizmên xwe di şer de winda kirine tev li konferansê bûn. Di roja yekemîn de kesên ku xizmên xwe winda kirine axivîn. Yek ji leşkerên jiyana xwe ji dest da bavê Ulaş Bayraktar bû. Bavê Ulaş Bayraktar di sala 1980an dema ku leşker bû jiyana xwe dest da. Ulaş Bayraktar negotibû ku “Bila welat sax be”. Dayîka Ulaş Bayraktar bûbû sedema vê seknê. Piştî vê Ulaş Bayraktar ji bo aştiyê gelek xebat meşand. Di sala 2015an de bû akademîsyenê aştiyê. Ji karê xwe dûr hat xistin. ji xizmên kuştiyan Şukran Aydin, malbata Sîncar, Onkol, Dayîka Cemîle Çagirga axivîn. Çiqas êş kişandibin jî ji bo aştiyê sekna xwe nîşan dan. Diyar kirin ku ew ê rola xwe bilîzin. Di roja yekemîn me paşêroj nîqaş kir. Di roja duyemîn de jî me pêşeroja xwe nîqaş kir.”
‘Gavên ji bo aştiyê’
Omer Saman destnîşan kir ku di konferansê de gelek pêşniyar hatin kirin û wiha axivî: “Operasyon berdewam dike. Ev jî civakê ditirsîne. Gel dixwazê dewlet gavan biaveje. Ji bo aşitî pêk bê hin gavên girîng hene. Yek ji wan girtiyên nexweş û siyasî ye. Li gorî rapora ÎHDê 1412 girtiyên nexweş hene. Di nava wan de 300 kes giran in. Divê demildest ew bên berdan. Xala duyemîn jî divê xala zagona TMK bê guhertin. Ji bo pêvajo baş bimeşê divê komîsyon bên avakirin. Ji ber ku şerên di demdirêj de gelek mafên binpêkirinê derketine holê. Îro hêj jî pêşengên gel bê gor in. Divê gorên wan kesan bê dîtin. Divê ji malbatan lêborîn bê xwestin. Ev kes di nava gel de wekî “terorîst” hatin pênasekirin. Lê ew parêzwanên gelê xwe bûn. Em wekî kesên parezvanên mafê mirovan her heftê derdikevin qadan û aqûbeta kesên winda dipirsin. Divê dewlet bi malbatê windayan re rû bi rû bê. Divê vegera gundan jî bê axaftin. Ji ber ku di wan deman de gelek kes hatin kuştin. Me di konferansê de mijarên giring nîqaş kir.”
‘Divê xizmên windayan kom bibin’
Omer Saman da zanîn ku konferans rola xwe ya destpêkê pêk anî û wiha pê de çû: “Gel dixwaze biaxive. Ne tenê gelê Kurdistanê. Ji ber ku gelên Kurdistanê bi salan e ji xwe her gav axiviye û aştî xwestiye. Lê mixabin li Tirkiyeyê hêj jî kesên ku xizmên xwe di şer de windakirine daxwaza aştiyê nakin. Divê desthilatdar baweriya aştiyê bide gel û paşê kesên xizmên xwe windakirine bên cem hev û bi hev re biaxivin.”
‘Ji bo girtiyên siyasî divê qanûn bên derxistin’
Omer Saman bibîrxist ku serokkomer dikarê bi îmzayekê girtiyên nexweş ji girtîgehê derxe û wiha bi dawî kir: “Di encamnameya konferansê de me diyar kir ku divê mijara girtiyên nexweş û siyasî bêçarserkirin. Di girtîgehê de kesên ku me tespît kirine hene. Raporên wan hene. Lê hêj jî wan bernadin. Kesên ku rapor amade dikin ditirsin. Divê kesên raporan amade dikin de netirsin. Pêwiste ji bo girtiyên siyasî zagon bên guhertin û zagonên nû bên derxistin. Ji bo vê yekê jî pêwiste demildest li meclisê komîsyon bê avakirin û mafê hêviyê bidin girtiyan. Malbat û gel vê yekê dixwazin.”