DEM Partî encamnameyê Konferansê Mîyanêneteweyî eşkera kerd. Encamname de wina ame vatene: “Seba ameyoxê aştî û bedilnayîşê demokratîkî yê Tirkîya, çarçeweya qanûnê aştî de, sere de azadîya Abdullah Ocalan û hepsîyanê doza Kobanî û azadîya heme hepsîyanê sîyasî, hewcedarîyêka tarîxî û qanûnî ya.”
DEM Partî 6-7ê Kanûne de Stenbol de bi beşdarîya xeylê roşnvîranê mîyanneteweyîyan “Konferansê Aştî û Komelê Demokratîkî yê Mîyanneteweyî” viraştibî. DEM Partî bi îmzaya beşdaranê mîyanneteweyîyan encamnameyê konferansî weşan kerd. Encamname de azadîya Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî û heme hepsîyanê sîyasîyan ê kurdan sey hewcehîyêka tarîxî û qanûnî ameye pênasekerdene.
Encamnameyê konferansî wina yo:
“Konferansê Aştî û Komelê Demokratîkî yê Mîyanneteweyî 6-7ê Kanûna 2025î de Stenbol de bi awayêko serkewte ame viraştene. Konferansê ma 19 welatan ra, bi temamî 5 parzemînan ra sîyasetmedarî, akademîsyenî, rojnamegerî, pawitoxê heqanê merdiman û temsîlkarê meclîsan ardî têhet ke ê demê cîya-cîyayan de waranê cîya-cîyayan de xebityayê. Sey beşdaranê mîyanneteweyîyan, ma a dej, vîndîbîyayîş û wêranîya ke seba şerê zêdeyê 40 serran o Tirkîya de qewimîyayê, zerrî ra hîs kenê. Seba vindarnayîşê na dejî, ganî şer bi temamî biqedo û aştîya domdare bi peymanêka komelkî ya demokratîke bêra awankerdene.
Nê deman de ke şarê Kurdî Tirkîya de bi zulm û tecrîdî reyde rî bi rî mend, ma o proseso ke bi pêşengîya Birêz Ocalanî dest pêkerdo, seba şaranê Tirkîya sey firsendêko girîng vînenê. Reyna zî zaf girîng o ke no proses bi awayêko hîra, awanker û encamgêr bêra rayraberdene.
Demo ke meylê otorîter û faşîstî pêroyîya dinya de zêde benê, komel hewceyê rayberîyêk o ke bieşkero rayîrê aştîye abiko. Birêz Ocalanî komelê mîyanneteweyî rê mojna ke o eşkeno vera şîdetê Tirkîya û Rojhelatê Mîyanênî de hem bi awayêko pratîk û hem zî bi awayêko roşnvîrî, rayîrê aştîyêka domdare abiko. Coka, ma Abdullah Ocalanî nê ke tena sey temsîlkarê şarê kurdî, eynî wext de seba aştî, bedilnayîşê demokratîkî û zafrengîya Tirkîya û Rojhelatê Mîyanênî sey aktorêko girîng vînenê.
Prosesê Aştîye ya ke hetê Birêz Ocalanî ra 27ê Sibata 2025î de ameye destpêkerdene, seba vindarnayîşê şeran firsendêko tarîxî yo. Qerarê PKK’î seba vindarnayîşê têkoşînê çekdarî û xofesihkerdişî, ver bi aştîye gamêka wêreke û tarîxî ya. Na game seba qedînayîşê şer û bêîstîqrarîya demdergî ya herême firsendêko pîl teqdîm kena.
Demêko wina de ke çar hetê cîhanî de şer û pêkewtişî zêde benê, serkewtişê nê prosesê aştîye nê ke tena seba kurdan û şaranê Tirkîya, eynî wext de seba Rojhelatê Mîyanênî û pêro cîhanî zî rayber o.
Netîceyê ke nîqaşanê konferansî ra vejîyayê nê yê:
1 – Sey qerarê Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa de zî ameyo dîyarkerdene, ma rêziknameyê qanûnî yê ke Heqê Hêvîye şinasnenê û azadîya Ocalanî mumkun kenê, seba aştîyêka birûmet sey şert vînenê. Heta ke Heqê Hêvîye bêro caardene, ganî resayîşê berhemanê roşnvîrî yê Ocalanî û têkilîya akademîsyen û roşnvîran bi Ocalanî reyde bêro misogerkerdene. Ganî Girawa Îmraliyî sembola tecrîdî ra bêra dûrvistinî û bibo berêk seba aştî û ameyoxê azadî yê Tirkîya. Ganî heme şert û mercê tecrîdî yê Îmrali bi temamî bêrê wedaritene.
2 – Ma bawer kenê ke ganî şer û pêkewtişî bi metodanê sîyasîyan bêrê çareserkerdene, dîyalog û muzakere rayîrê tewr munasîb ê seba bidestvistişê aştîyêka domdare. Goreyê qerarê 1325ine ya Konseya Ewleyî ya Neteweyanê Yewbîyayan, ma dîyar kenê ke ganî cinîyî muzakereyanê aştîye û prosesanê çareserkerdişê şerî de rolêko aktîftir bigêrê.
3 – Ma vînayîşê Abdullah Ocalanî tesdîq kenê ke vano modelê netewe-dewlete nêteduşteya komelkî, serdestîya serê bingeyê zayendî û wêrankerdişê ekolojî xorîn keno û ma girîngîya averberdişê modelanê ke beşdarîya teduştîya seba cinîyan garantî kenê, demokrasîya herêmî xurt kenê û paştî danê têhetcuwîyayîşê aştîyane yê komelanê cîya-cîyayan, tekrar kenê.
4 – Sey ke tecrubeyanê çareserkerdişê şerî yê çar hetê cîhanî de zî yeno dîyene, bi awayêko lez hewceyî bi bedilnayîşê qanûnî est a. Na çarçawe de, ma bawer kenê ke Tirkîya hewceyê peymanêka komelkî ya newîye û demokratîke ya ke heme şar, bawerî û nasnameyan serê bingeyê hemwelatîbîyayîşê seyyewbînanî de gêna zereyê xo. Peymanêka komelkî ke qet yew beşê komelî teber de nêverdana, do şîdetê Tirkîya bi temamî wer te ra wedaro.
5 – Sey nimûneyanê Afrîkaya Başûrî, Îrlanda, Herêma Baskî û Katalonya de ameyo nîşandayene ke seranserê konferansî de ameyî nîqaşkerdene, ganî metodê wişk û merkezî yê ke benê sebebê pêkewtişan, bi metodanê ke yewîya komelî virazenê û şîdetî wer te ra wedarenê, bêrê vurnayene. Modelê îdareyê herêmî Tirkîya de ganî hem asta sîyasî de û hem zî asta komelkî de bêrê nîqaşkerdene. Ma dîyar kenê ke ganî çarçaweya nê nîqaşan de qanûnê ke îdareyanê herêmîyan xurt kenê bêrê vetene.
6 – Ma helwesta pozîtîfe ya Meclîsê Ewropa destnîşan kenê; la ganî Yewîya Ewropa rolêko aktîf û hîna awanker bigêro. Eke hewce bibo û bi razîbîyayîşê heme hetan, Yewîya Ewropa eşkena sey mîyankar yan zî garantor beşdarê prosesê aştîye biba.
Seba ameyoxê aştîye û bedilnayîşê demokratîkî yê Tirkîya, çarçaweya qanûnê aştîye de, serî de azadîya Abdullah Ocalanî û hepsîyanê dewaya Kobanî û azadîya heme hepsîyanê sîyasîyan, nê nê tercîhêk a; na hewcehîyêka tarîxî û qanûnî ya. Tecrîdo giran o ke vîst û şeş serran ra vêşêr o ameyo ferzkerdene, bi qanûnanê neteweyî û mîyanneteweyîyan reyde nêameyo. Ma veng danê Tirkîya ke goreyê erkanê xo yê warê heqanê merdiman û huqûqê merdimîyîye de herekete bikero.
Ma na beyanname ver bi aştîyêka domdare sey gamêka tarîxî vînenê û veng danê heme hetan ke berpirsîyarîyanê xo bîyarê ca. Ma do averşîyayîşê prosesî taqîb bikerê û hêvîya xo ya seba bedilnayîşî ver bi komelê demokratîk û hîrayî bi qerardarî bipawê.
Beşdarê Konferansê Aştî û Komelê Demokratîkî yê Mîyanneteweyî.”
