Netewe-dewleta tirkan êdî qerqele de ya. Wayîrê dewlete wazenê ke no çax înan rê “îksîrê ciwanîye” bido. La êdî mumkun nîyo. Kokimîye ameye û verê berî de pawena. Na netewe-dewlete qebûl bikero ke yew ninga ci çale de ya. Ganî klîko serdest xefletê “goşê merdimê merdeyî rê peme dekerdene” biqedno. Seserra 21. netewe-dewletêka despotîke rê “îksîr” nê, bido bido “kefen” dano. Ganî na netewe-dewlete çîyêkê xêrinî bikero, o zî goristanê netewe-dewletanê xeripîyayeyan de xo rê ca abirno. Ma “başîya” bîne nêwazenê. Sîya na dewlete bîla semedê weşîya komelî gefêk o.
Na netewe-dewlete destpêk ra pey pêro element û ercê exlaqî, huqûqî û kulturkî sey “ejderê komodoyî” rarîdayî. Seke Emma Goldmane nuştbî pitik sey merde maya xo ra bî. Hema zî nê pitikî rê şitdayîş çiqas neçarîya pîl a! Netewe-dewleta tirkan û mîlyaderê ke sey roştîya çimê xo qayîtê aye benê, xeylê rind zanê ke êdî “derya qedîya, keştî vindete”. Labelê ê hema “mucîzeya îlahî” pawenê. Ne tilsimê nê hunermendê ne hunerwerî ne zî tilsimê nê eserê xirabî mend. Êdî wextê derkerdişê nê eserê bêoxirî yê muze ame.
Netewe-dewleta tirkan a manîk û depresîfe êdî çi depresan nêxelesneno. A xora destpêk ra nata krîzê ruhî reyde yena têrî. A do yan têtewrê demokrasî, heqanê merdiman û huqûqî biceribno yan zî do xêx bibo û bigino timarxane. A do yan sey Qiralê Teselya Eyrsîchton goştê xo biwero û bimiro yan zî do qisaya Îlahe Demeterî ya ke dehleya ci rê çim verdayo, goşdarî bikero. Salona namdarîye do ravurîyo “salona xatirwaştişî” ya netewe-dewlete. A do yan parêz bikero, nefsê xo yê kolonyalîstî dezgîn bikero yan zî “kêfdarîya sîyasî” do peynîya aye bîyaro.
Se vatbî ronayoxê netewe-dewlete, “ma do biresê asta sîvîlîzasyonê hemdemî”. Formasyono ke qetlîyaman xo rê sey estune hesibneno, têna eşkeno bireso asta “hovîtîye”. 100 serrî derbas bîyî, netîce de têna yew eser mend, o zî “şehadet” o. Aqlo ke armanc keno ke nê herran ravurno bi “martîropolîs”, heman wext asta sîvîlîzasyonî armanc keno. Na senîn nakokî ya! Merdim nêeşkeno hem seyît hem zî şerîf bibo. Yan Hesen yan zî Huseyîn! Kozmos “neqerardarîyan” ra hez nêkeno. Peynîya kesêko ke rayîrgeh de nêvindeno, bena sey “Uranus”. Yanî rayîrgeh de sey varîlo ke gindir beno çerixîyayîş, çarenûsê nê kesî beno. La ti do ravurîye rojgero ke seba cuye destdaye nîyo.
Polîformîzm mîyanê genanê nê formasyonî de mende bîyo. Eke 20 mîlyon kurdî hemwelatîya têduşte biwazê, benê “terorîst”, eke Kosova de 20 hezar tirkî nê waştişî biwazê, benê “medenî”. Senî hemdemîya girs a heya! Hemdemîya ke ruhê ronayoxî mîşt dana ya. Peynîya vergo/deleverga ke gewa şarê kurdî de se serrî yo seyd keno/a yena.
Êdî “tîmokrasîyo” seserrane qedîya, nika ganî “demokrasî” bêro awankerdene. Lulîya Îsrafîlî seba rejîmê nêweşî cinena. Êdî semedê netewe-dewleta monîste “roja qiyamete” ameye. Êdî Ouroboros haw doçikê xo gaz keno. Efsûnê mîtosê netewe-dewleta ke heqibeyê komelî bi dejî ya pirr kena, nêmend. Seke Bakunînî verê cû vatbî: “dewlete înkarê azadîye temsîl kena”.