Bi rayberîya sazî û dezgeyê ziwan û DBP’î verba polîtîkayê asîmîlasyonî meşêk virazîya û meş de ame waştiş ke wa ziwanê kurdkî bibo ziwanê fermî û perwerdeyî û beşdaran meş de vatî ke ziwanê ke estbîyîş û rûmetê ma yo.
MED-DER, Enstîtuya Kurd a Amedî, Partîya Herêmane Demokratîke çarçiweya 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke Dinya meşêk viraşt. Meş de dovîzê “Kurdkî ra statû, perwerdeyo bi kurdkî”, “Kurdkî nasnameyê ma ya”, “Her ca de kurdkî, her dem de kurdkî” û “Dem demê ziwanê kurdkî yo” ame kiriştiş. Verê DBP’î ra hetanî Parka Koşuyoluyî beşdar meşyayî û hunermendî zî meş de bi erbeneyan deyîr vatî.
Meş de beyanat di zaravayê kurdkî ame kerdiş, kurmancî Hemsereka Amedî ya DBP’î Sultan Yaray wend û kirmanckî zî Rayedarê MED-DER’î Suleyman Yilmaz wend.
Beyanat wina yo: “21ê Sibate, Roja Ziwanê Dayîke yê Cîhanî ya. UNESCO’yî 21’ê Sibate serra 1999’î de, 21ê Sibate; se ‘Roja Ziwanê Dayîke yê Cîhanî’ qebul kerdo. Serra 2000’î ra pey ‘Roja Ziwanê Dayîke yê Cîhanî ‘ heme dinya de yena pîrozkerdiş. Giranî û manaya na roje yena dîyarkerdiş. Derheqê giranî û erjîya ziwanê dayîke de çalakîyê cîya cîyayan yênê kerdiş.
Ma heme kurdê azadîwaştoxî, serran o ke bi amancê pawitiş û azadîya ziwanê kurdkî û heme ziwananê bînan, ne tena 21’î Sibate de, ma her roje mîyanê têkoşînêk yê domdare de yê.
Netewa kurd, neteweyêka mêrdimî ya tewr qedîm a. Ziwanê kurdkî zî ziwanêko tewr qedîm û bingeyî merdimî yo. La çi heyf ke hîna ne kurd û ne zî kurdkî wayîrê statuyêk bîyo. Hema zî bi kurdkî perwerde nêdêno.
Hemverê ziwanê kurdkî de, hema zî xeylî cayan de qedexeyî dewam kenê. Raştê tehda û hêrişan yêno. Daraxa helênayîş û çînbîyayîşî rê rî bi bî mende yo. Hima zî meclîs û sazîyanê fermîyan de ziwanê kurdkî nêno qebulkerdene. Kurdkî ser o heme tewir zext û zordarîyî yenê kerdiş.
Sazîyê dewlete yê ke Kurdistanî de yê, seke arê de danê tehnayîş, hemverê ziwanê kurdkî zî bi no tewir têgeyrenê. Na rewşe zî kurdkî mirînena, no sucêkê merdimî yo pîl o.
Her çend ke, kurdî; bi têkoşîna tarîxî, na polîtîka de sernêkewê zî, ancîna zî xeylî hetan ra, bi ray û raybazanê neweyan xoverrodanê. Bi mîlyonan gedeyê kurdan ziwanê xo ra ameyê durîvîstene, nêeşkenê bi ziwanê xo perwerde biveynê. Helênayîşêko xidarî rê rî bi rî yê.
Bêguman netewdewleta tirkan a ke xo tirkperestîye ser o awan kerdo, wazena ke bi rayîrê helênayîş û orte ra wedartişê kurdkî reyde, kurdan heqanê yê netewbîyayîş ra mehrûm verdê. Wazenê ke kurd nişno rûmetanê xo, bi nasnameya xo, bi estbîyayîşê xo û bi erjanê xo yê neteweyî biciwîyo.
Komara Tirkîye seba, yewperestîya çand û ziwanê tirkan; çinhesibnayîş, tecrîdkerdiş û çinkerdişê ziwananê bînan, çinhesibnayîşê netewan, şaran û komanê bînan ser o xo awan kerdo. Çi heyf ke, pergalê xo yê netewdewleta tirkîtîye, bi goreyê yew ziwan, yew bayraqi û yew kultur awan kerdo.
Bêguman nêzdîbîyayîşê îqtîdarê Dewleta Tirkîye yo ke hemverê kurdkî yo, rasterast bi nêzdîbîyayîşê înan yo binpaykerdişê erjanê kurdan reyra eleqeyê ey est o. Zext û tecrîd, heme cayan de yewbînî ra girêdaye yê.
Nimûne ya tewr şênbere; yew tecrîdo ke rêzdar Abdullah Ocalanî ser o dewam keno. Dest pêkerdiş ra hetanê eyro bi paradîgmaya tarîxî; heme ziwan, çand û nasnamêyan rê azadî wazeno. Hemverê nê pergalê zî têkoşînêka bêhempa dano. Derheqê ziwanê dayîke de, bi taybetî derheqê ziwanê kurdkî de epey erjnayîşî kerdê. Zaf rayan, seba wayîrvecîyayîşê ziwanê kurdkî û ziwananê binan vengdayîşê kerdê.
Rêzdar Abdullah Ocalan, binê tecrîdêkî girdî de yo la seba azadî û aştî û ziwanan, hima zî têkoşînê xo dewam keno. Bi taybetî zî seba pergalêko demokratîk, heme wext semedo ke bi ziwanê kurdkî û ziwanê bînî bibê wayîrê statu û perwerdeyî fikrê xo ano ziwan. Na ra tecrîdo ke rêzdar Abdullah Ocalan ser o yo, eynî dem de zî ziwanê kurdkî û heme ziwananê binan ser o dewam keno.
Bêguman seba azadîya fîzîkî ya rêzdar Abdullah Ocalanî têkoşînkerdiş, eynî dem de têkoşînê azadîya ziwanê kurdkî û heme ziwananê binan o.
Bi nê rastîyan; seba ke Rojawan de ziwanê kurdkî û ziwanê bînî bîyê wayîrê statu û perwerdeyî; ziwanê kurdkî tede heme ziwanê bînî raştê gal û êrişanê girdan yênê. No semed ra Şoreşê Rojawanî, pawitişê ziwanê kurdkî û pawitişê ziwananê bînan o.
Seba azadîya şaran û heme ziwanan, ma heme cayan de, seba azadîya rêzdar Abdullah Ocalanî û seba pawitişê Şoreşê Rojawanî ma têkoşînê xo gird bikerê.
Ma eşkera vanê ke, waştişê ma; statuyê kurdan, ziwnê kurdkî û perwerdeyê bi kurdkî yo. Na xêza ma ya sûr a û tira fek verranêdêno.
No esas de; nameyê ma sazîyanê ke cêr de yê, ma dîyar kenê, vengda Dewlete danê û vanê ke; hemverê ziwanê kurdkî de heme astengan wedarnê. Heme waranê cuye de û fermîyete de ziwanê kurdkî wa serbest bo, kurdkî zî bibo ziwanêko fermî. Ziwanî hetî de wa heqê kurdan Qanûno Bingeyî de bêro qebulkerdiş. Verdibistane ra hetanî unîversîte, wa bi kurdkî perwerde bêro dayîş.
Eke heme waran de yew têkoşîn bibo, helbet ko nê waştişî bêrê ca. Seba na; ma vengda heme şarê xo danê û vanê ke; şima wayîrê kam fikr, bawerî û sîyasetî de benê bibê, ziwan seba heme kurdan, estbîyayîş û xobîyayayîş o, nasname û rûmetê netewe yo. binge û sîwana cuye ma yo. Ziwan; nan û awe ra zafêr ma rê hewce keno. Ma heme waranê cuye de qalkerdiş, nustiş, wendiş, musayîşî de, wayîrê ziwanê xo kurdkî vecîyê. Hema cayan bikerê keye, dibistan û zanîngehanê kurdkî. Hemverê heme helênayîşan de têkoşînê xo yê seba azadî û statuyê ziwanê kurdkî, perwerdeya bi ziwanê kurdkî berz bikerê. Ma her tim bibê têkoşerê ziwan, çand û erjê xo yê netewî, cematkî û tarîxîyî.
Sazîyê ke ma cêr de yê, Bi nê hîsîyat û fikriyatî; “21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke yê Cîhanî” şarê kurdan rê û heme şaranê Cîhanî rê ma pîroz kenê.
Ziwanê kurdkî estbîyîş û rumetê ma yo!
Bê ziwan cuye nêbena!
Biciwîyo têkoşînê azadî û serbestîya ziwanê kurdkî û heme ziwananê dayîke!”
