Di biryara ku Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê di 17ê Îlonê de derbarê Mafê Hêviyê de qebûl kir de, bang li Tirkiyeyê hat kirin ku “gavên pêwîst û bi lezgînî” bavêje û herî dereng heta dawiya Hezîrana 2026an di derheqê mijarê de agahî bide.
Di biryara ku Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê di 17ê Îlonê de derbarê Mafê Hêviyê de qebûl kir de, ji Tirkiyeyê hat xwestin ku “gavên pêwîst ên bi lezgînî” bavêje û ji bo ku bi lez pêşde biçe, “herî dereng heta dawiya Hezîrana 2026an agahî” bide.
Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê (KE) têkildarî dosyaya “Koma Gurban” a ku “mafê hêviyê” yê Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan, Emîn Gurban, Civan Boltan û Hayatî Kaytan di nav de ye, biryara xwe ya demkî eşkere kir.
‘Komîsyon dikare çareseriyê pêşbixe’
Di biryara xwe de, ku piştî Civîna Mafên Mirovan a di navbera 15-17ê Îlonê de hat lidarxistin, komîteyê diyar kir ku divê guhertinên qanûnî di çarçoveya planeke çalakiyê ya nû de werin kirin ku mekanîzmayeke nirxandinê ji bo cezayên muebbet peyda dike da ku bicîhanîna bilez a biryarên di doza Koma Gurban de misoger bike. Komîteyê diyar kir ku Tirkiye nikare xwe bi vê yekê sînordar bike û Komîsyona Hevgirtina Neteweyî, Xwîşk û Biratî û Demokrasiyê ya ku di Parlamentoyê de hatiye damezrandin dikare ji bo bicîhanîna rêziknameyên qanûnî yên pêwîst were bikar anîn. Di biryarê de her wiha pêşniyarek ji bo Parlamentoyê hebû ku pêşnûmeyên qanûnê yên ku berê ji hêla Parlamentoyê ve di derbarê vê mijarê de hatine pêşkêş kirin qebûl bike. Komîteyê di biryara xwe de diyar kir ku qanûna navneteweyî mekanîzmayan hewce dike da ku herî dereng 25 sal piştî ku cezayê muebbet tê birîn, ji nû ve nirxandinê misoger bikin.
Di biryara komîteyê de her wiha xemgîniya xwe anî ziman ku Tirkiyeyê tedbîrên pêwîst û tedbîrên qanûnî yên pêwîst negirtiye. Komîteyê ji rayedaran xwest ku bêyî derengmayîneke din tedbîrên pêwîst bigirin.
Biryarên komîteyê wiha ne:
* Rayedaran teşwîq kirin ku li ser lêkolîna alternatîfên cûrbecûr ên berdest ji bo misogerkirina bicîhanîna bilez a biryarên di koma heyî de, di nav de, lê ne bi tenê, guhertinên qanûnî di çarçoveya Plana Çalakiyê ya Mafên Mirovan a nû de, ku mekanîzmayek nirxandinê ji bo cezayên heta hetayê peyda dike; bi karanîna înîsiyatîfa ‘Tirkiyeya bê teror’ û ‘Komîsyona Hevgirtina Neteweyî, Biratî û Demokrasiyê’ ya ku vê dawiyê hatiye damezrandin, ku xwediyê desthilata pêşniyarkirina guhertinên qanûnî ji Parlamentoyê re ye; an jî pejirandina pêşnûmeyên qanûnên ku berê ji hêla Endamên Parlamentoyê ve li ser vê mijarê hatine pêşkêş kirin ji hêla Parlamentoyê ve;
* Wî dîsa wan teşwîq kir ku ji rastiya ku Dewletên Endam ên din mekanîzmayên nirxandinê yên weha bicîh anîne îlhamê bistînin.
* Daxwaz ji rayedaran hat kirin ku herî dereng heta dawiya Hezîrana 2026an agahdarî li ser tedbîrên ku ji bo misogerkirina pêşveçûna bilez di pêkanîna koma dozên heyî de hatine girtin, peyda bikin.