Enqere – Serlêdanên ANKA-DERê yên serdema nû dest pê kirin. Hevseroka ANKA-DERê Ferîde Akturan diyar kir ku ew bi zaravayên Kurmancî, Kirmanckî û Soranî perwerdeyê didin û bang li welatiyan kir ku ji bo perwerdeya ziman serî li komeleyê bidin.
Komeleya Ziman, Çand û Hunerê ya Ankayê (ANKA-DER), li dijî polîtikayên bişaftinê yên li ser zimanê Kurdî, di 12ê Hazîrana 2022an de li Enqere ava bû. ANKA-DER 3 sal in li Enqereyê xebatên fêrkirina ziman, çand û hunerê dike û heta niha gelek şagirt perwerde kir. ANKA-DER bi 3 zaravayên Kurdî ên Kirmanckî, Kurmancî û Soranî perwerdeya ziman, ji aliyê hunerê vê jî dersên tenbûr û erbaneyê dide. Serîlêdanên ANKA-DERê yên ji bo serdama nû jî dest pê kirin. Welatiyên ku dixwazin bi zaravayên Kurmancî, Kirmanckî û Soranî perwerde bibinin, dikarin serî li komeleyê bidin. Serîledanên ANKA-DERê dê heta meha Cotmehê berdewam bikin û di meha Cotmehê de jî perwerdehî dest pê bike.
Hevseroka ANKA-DERê Ferîde Akturan bi lêv kir ku ew bi 3 zaravayan perwerdehiya zimanê Kurdî didin û bang li welatiyan kir ku serî li komeleyê bidin û fêrî zimanê Kurdî bibin.
‘Fêrî zimanê xwe bibin’
Ferîde Akturan diyar kir ku piştî 15ê Gulanê ew dê polan diyar bikin û ev tişt gotin: “Di meha cotmehê de perwerdehiyên me wê dest pê bikin. Salê em 3 serdeman perwerdehiyê didin. Serdema yekem 3 meh in. Di meha Sibatê de em serdama 2an destpêdikin û heta meha Gulanê. Di 15ê Gulanê Cejna Zimanê Kurdî de jî em belgeyan didin xwendekaran. Di meha havînê de jî polen me berdewam dikin. Em bi 3 zaravayên Kurdî; Kurmancî, Kirmançkî û Soranî perwerdehiyê didin. Di Kurmancî de heta asta mamostetiyê perwerdehiya me hene. Lê di Kirmançkî û Soranî de jî asteke me heye. Em bang li hemû kesan dikin ku werin saziyên serîledan bikin û fêrî ziman bibin. Bi taybet jî ji bo hemû gelê me em bang dikin ku bi zarokên xwe re Kurdî biaxivin û Kurdî fêr bikin.”
‘Eleqeyeke mezin ji bo Kurdî heye’
Ferîde Akturan destnîşan kir ku li Enqere eleqeyeke mezin ji bo Kurdî heye û têkildarî mijarê wiha got: “Îsal eleqeyeke mezin ji bo perwerdehiya Kurdî heye. Bi taybet jî ya zarokan heye. Niha 2 polên me yên ji bo zarokan hene. Asta destpêk û asta yekemîn. Niha di pola zarokan de 20 şagirtên me hene. Malbat zarokên xwe tînin ku fêrî ziman bibin. Em jî bi drama û lîstikan zarokan fêrî ziman dikin. Komeleya me 3 sal in li Enqereyê xebatên xwe didomînin. Rastî jî ji bo gel pêdiviyek e. Piştî KURDÎ-DERê, li vir saziyeke ziman tune bû. Ji ber wê valahiyê jî di nava gel de eleqeyeke mezin çêbû. Me 7 mamostê gihandin e. Niha ew perwerdehiyê didin.”
‘Divê Zimanê Kurdî bibe xwedî statu’
Di dawiya axaftina xwe de Ferîde Akturan dîyar kîr ku daxwaza wan a bingehîn zimanê Kurdî wek fermî bibe zimanê perwerdehiyê û wiha pê dê çû: “Heke zimanê me xwedî statu bibe zêdetir pêşveçûn wê çêbibe. Niha pêvajoyek hatiyê destpêkirin. Di bingeha pirsgirêka Kurd de ziman heye. Netewek bi zimanê xwe dibe netew. Heke zimanê xwe nizanibe wê çawa bibe netew. Heke bixwazin pirsgirêka Kurd çareser bikin, divê di serî de mafê herî sereke ziman çareser bikin. Divê Zimanê Kurdî bibe xwedî statu û zimanê fermî yê perwerdehiyê. Zarokên me bi zimanê xwe perwerde bibin. Li gor pedagokan jî dema zarokek bi zimanê xwe perwerde nebînê ji aliyê derûnî ve jî gelek pirsgirêkan dikşînin. Ji ber wê jî daxwaza me ya yekem û bingehîn mafê zimanê Kurdî ye.”