Hemsereka DBP’î ya Wanî Gonul Uzunay dîyar kerd ke sebebê qeyrananê aborî, komelkî, exlaqî, polîtîk ûsn. çare nêkerdişê meseleya kurdî yo û wina va: “Gerek heme şexsîyetî na mesele sey meseleya xo hîs bikerê û wayîrê vengdayîşî bivejîyê.”
Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî, 27ê Sibate de veng da “Aştîye û Komelê Demokratîkî” û Kurdistanê Bakûrî û Tirkîya de yew prosesî dest pêkerd. Dima ra vengdayîşê Abdullah Ocalanî Partîya Karkeranê Kurdistanî (PKK) 5-7ê Gulane de kongreya xo ya 12. viraşte û xo fesih kerd. Naye ra dima 11ê Temmuze de yew gruba gerîlayan ke Hemsereka KCK’î Bese Hozate zî tede bîye, çekê xo veşnayî. Tewr peynî 26ê Citmenge de newe ra yew gruba gerîlayan Qendîl de eşkerayîye daye û îlan kerd ke înan hêzê xo Tirkîya ra antê. Rixmê nê gamanê şênberan zî dewlete, roniştişê Komîsyonê Demokrasî, Wayûbîrayîye û Yewîya Netewîye teber de, çîyê şênberî nêeştî.
Derheqê babete û gama peyêne ya PKK de Hemsereka Partîya Herêmanê Demokratîkan (DBP) ya Wanî Gonul Uzunay bale ante ser vengdayîşê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî ser û dîyar kerd ke prosesê Aştîye û Komelê Demokratîkî serreyêk ra zêdêr o dest pêkerdo.
Gonul Uzunay ard ziwan ke mîyanê serreyêk de hetê Têgêrayîşê Azadîya Kurdistanî ra zaf gamî ameyî eştene û vat: “Labelê ê gamê sîyasî û hiqûqîyî ke komel pawitêne, nêameyî eştene û proses giran şono. La rîxmê na giranîye zî çîyê pozîtîfî ameyî kerdene. Roniştişê komîsyonî pozîtîfî yo. Tarîxê Meclîsê Tirkîya de no reya verêna ke hetê çarekerdişê pirsgirêka kurdî ra komîsyonêko fermî yeno roniştene. No çîyêko pozîtîf o, çîyê ke yenê munaqeşekerdene zî pozîtîf ê. La seba averşîyayîşê nê prosesî bes nîyo. Seba averşîyayîşê nê prosesî bitaybetî gerek tecrîdê serê Rêzdar Abdullah Ocalanî bêro wedaritene. Gerek seba Rêzdar Abdullah Ocalanî heqê hêvîye ke 25 serrê xo temam kerdê, bêro bicaardene. Seba selametîya prosesî û averşîyayîşî gerek şert û mercê Rêzdar Abdullah Ocalanî ke ma şexsê ey de prosesî teqîb kenê, bêrê weşkerdene û o eşkero fikranê xo bi hawayêko azad komelî reyde pare bikero.”
‘Gerek şertanê Ocalanî yê xebate weş bikerê’
Gonul Uzunay da zanayene ke gerek komîsyon lezûbez Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan zîyaret bikero ke o bieşkero fikr û hîsanê xo bivajo, 40 serran ra zêdêr o şerêko germ Kurdistan û Tirkîya de dewam keno û nê çîyî ardî ziwan: “Helbet no şer bêsebeb nêbîyo, na semed ra zî gerek muxatabê prosesî Rêzdar Abdullah Ocalanî reyde pêvînayîş bêro kerdene. Bi taybetî zî gerek seba azadîya fîzîkî ya Rêzdar Abdullah Ocalanî, şert û mercê dîyalog û muzakereyî bêrê caardene. Hem zî gerek mehkumê sîyasîyî ke pawitişê şarî zî seba azadîya înan est o, bêrê veradayene. Nika hepisxaneyanê Kurdistan û Tirkîya de raştî zî cay nêmendo û hepisxaneyê neweyî yenê viraştene. Hem zî newe ra gerek astengîyê verê ziwanê kurdkî bêrê wedaritene. Şarê kurdî bi serran o erdnîgarîya xo ser seba ziwanê xo, kulturê xo, estbîyayîşê xo û nasnameyê xo têkoşînêko rewa dano. Seba averşîyayîşê prosesî nê bicaardişê serekeyî yê. Numan Kurtulmuş zî ard ziwan ke gerek êdî kilamê wayûbîrayîye bêrê vatene û govendî bêrê antene. Coka, gerek lezûbez gamê şênberî bêrê eştene.”
‘Na game gameka stratejîk a’
Gonul Uzunay behsê averşîyayîşanê ke dinya de qewimîyenê kerd û va: “Averşîyayîşê Rusya û Ukrayna de, ê Filîstîn û Îsraîlî de, hem zî ê mîyanê HSD û Hukmatê Şamî de ramojnenê ke peynîya peynî de sîyasetê muzakere û aştîye aver şono. PKK zî seba cewabdayîşê vengdayîşê Rêzdar Abdullah Ocalanî gamî muhîmî eştî û tewr peynî zî di rojî verê cû gameka dîrokî eşte û îlan kerd ke ê hêzanê xo Kurdistanê Bakûrî û Tirkîya ra ancenê. Na game, gameka stratejîk a. Gerek hole bêro zanayene ke Têgêrayîşê Azadîya Kurdistanî seba hesasîyetê nê prosesî çiqas samîmî û cîddî yo.”
‘Vizêr Îran bi, beno ke meştî Tirkîya bo’
Gonul Uzunay vîr ard ke şarê kurdî seba çareserîyêka daîmîye û demokratîke têkoşînêko gird û cîddî dayo verê xo û wina domna: “Bahçelîyî zî ard ziwan ke kewoka aştîye tenî bi yew perre nêkalena bifiro û gerek herkes rol û rîstê xo bilîzo. Gerek qanûnê bingeyî yê taybet bêro viraştene, çimkî îtîqadê şarî zî nêmaneno. Demokrasîya Tirkîya bi çarekerdişê persgirêka kurdî giredaye ya. Hêrişê ewroyî yê muxalîfan ser û taybetî zî CHP ser ke qeyûman tayînê şaredarîyanê ci kenê, bi çare nêkerdişê meseleya kurdî giredaye yo. Gerek îqtîdar û komîsyon biwêrtir têbigêrê û gamê hiqûqîyî bierzê ke aştîye daîmî bo. Şerê Îran û Îsraîlî de zî vejîya werte ke Rojhelato Mîyanên mîyanê xetereya şerêkê pîlî de yo. Vizêr dora Îranî bî ewro beno ke dora Tirkîya bo, qet dîyar nîyo. Coka gerek no proses derg nêbo, çiqas derg bibo îtîqad zî hende şikîyeno.”
‘Xususîyetê Rojhelatê Mîyanênî zafrengî û zafvengî yo’
Gonul Uzunay ard ziwan ke çarekerdişê meseleya Kurdî do heme şaranê Tirkîya û Kurdistanî rehet bikero. Gonule Uzunaye da zanayene ke xususîyetê Rojhelatê Mîyanênî zafrengî, zafziwanî û zafvengî yo û wina dewam kerd: “Ewro qeyranê aborîye sereyê xo girewto û şono û zaf pirsgirêkanê bînan zî xo reyde ano. Persgirêkê polîtîkî, persgirêkê exlaqîyî, pirsgirêkê komelkîyî ke her roje tewr kemî çar cinîyî yenê kiştene. Nê heme çare nêkerdişê meseleya kurdî ra dûrî nîyê. Gerek herkes naye hole bivîno. Nika zaf cîwanê ma kewtê mîyanê çîyanê tiryakan. Mesûlîyetê dewlete yo yewin o yo ke ewlekarîya komelî bica bîyaro. Şer, hetê aborî, polîtîk, komelkî, exlaqî ûsn. de zaf tesîrdar o û rayîrê persgirêkanê pîlan akeno. Hem zî nika Kurdistan de şerê taybet yeno rayraberdene û no zî na meseleya kurdî ra cîya nîyo. Çarekerdişê meseleya kurdî do tesîrê xo polîtîkayanê teberê welatî ser zî bikero ke Tirkîya nika naye de zaf avzel a.”
Gonul Uzunay dîyar kerd ke eke Tirkîya demokrasîye mîyanê xo de ca bîyaro, do zaf hetan ra ser bikewo û wina peynîya qiseykerdişê xo ard: “Eke Tirkîya meseleya mîyanê xo de çare nêkero, do çitur aştîye bero Ukrayna, Filîstîn ûsn. gerek Tirkîya vengdayîşê Rêzdar Abdullah Ocalanî hole biercno û sey firsendêk bivîno. Gerek xeta çareserîye û demokrasîye bêro roniştene û gerek destekê aştîye bêro tepiştene û xurtkerdene. Gerek heme şexsîyetî na mesele sey meseleya xo hîs bikerê û wayîrê vengdayîşî bivejîyê.”
