Şorişê Rojavayê Kurdîstanî 19ê temmuze de dest pêkerd. Xeta hîrêyîne ser o bi xeta pawitişê şaran ver bi serkewtişî şi.
19ê temmuze tarîxê şarê kurd û dinya de rojêka taybet û tarîxî ya. 19ê temmuze seba şarê kurdî destpêkê şorişêko xoawankerdiş û afirnayîşî yo. Şorişê xopawitiş û rêxistinkerdişî yo.
Bi proseso ke 2011î de dest pêkerd, ey ra pey Hereketê Azadîye game bi game seba Rojava, Vakurê Sûrîye û pêroyê Sûrîye û Rojhelato Mîyanên proje aver berd. Heme rayîrê bînî ke kurdan rê ameyê ferzkerdene, nêameyê qebulkerdene. Hereketê Azadîye rayîro hîrêyîn esas girewt û weçîna. Reyna goreyê ey xo bi rêxistin kerd. Nê hereketî welatî sey Îran, Tirkîya, Erebîstanê Seûdî û Katarî tersna. Hêrişanê vera şaranê ke serehewanayo, bi seyan kesî ameyê kiştene.
Destpêkê serra 2011î de Rojhelato Mîyanên de rojê bi hereket û Tunus de serewedaritişî dest pêkerd. Erebê ke heqê îna ameyêne binpaykerdene, vera keyeyanê îqtîdaran serewedarna. Nê serewedaritişê ereban ê vera hukmatanê dîktatoran, Wisarê Ereban ame vatene.
Kurdî resayê sînorê azadîye
Şorişê 19ê temmuze bi bedêlanê giranan, xoverdayîşêko bêhempa, nasname û estbîyayîşê şarê bindestî pawit. Nê 13 serranê şorişî yê tede mirdîya xo xoverdayîş, têkoşîn est bi, deskewteyê pîl û tarîxî ameyê girewtene.
Şorişê 19ê temmuze 2012î Kobanî de bi xoverdayîşî dest pêkerd. Şoriş 13 serrî yo sere de Rayberîya Xosere û heme şarê kurdî, pêroyê Vakur û Rojhelatê Sûrîye û heme dinya bi sîstemê netewa demokratîk û paradîgmaya Rayberê Şarê Kurdî bi girseyî yeno pîrozkerdene.
Nê şorişî de kurdî resayê sînorê azadîye. Nê semedî ra zî heme dewletê hegemonîkî bi hewayêkohovane vera nê şorişî vejîyayê. Şarê kurd û Vakur û Rojhelatê Sûrîye nê hêrişanê veramerdimîye tu wext qebul nêkerdê.
Rîpelanê tarîxê dinya de xeylê nimûneyê serewedaritiş û şorişan est ê. Xeylê şoriş û serewedaritişê kurdan tarîxê dinya de ca girewto. Nînan ra yew zî Komara Mehabadî ya. La ewro şorişê 19ê temmuze ke dinya de nimûneyo tewr çiman ver de û xurt o.
Pêşengîya têkoşînê cinî de aver şi
19ê temmuza 2013î destpêkê Şorişê Rojava yo. Nê semedî ra sey Şorişê 19ê temmuze yeno zanayene. No şorişo ke pêşengîya têkoşînê cinî de Kobanî de ame îlankerdene, beno hêvîya pêroyê karker, kedkar, ciwan, cinî û şaranê bindestan. Şorişê Rojava ke 13 serrî xo dima verdayê, her serre heme dinya de bi coşêko pîl yeno pîrozkerdene. Hêzê kapîtalîst peynîya seserra 20. de “Qedîyayîşê serdemê şorişan” îlan kerdbi. La tarîxî nîşanê merdimîye da ke heta nakokîya mabênê serdest û bindestan de dewam bikera û serdest bindestan ser o zilm bikero, do serdemê şorişan nêqedîyo.