Welatî Mustafa Akgun ku bazirganiya mirîşkan dike, debara xwe bi xwedîkirina mirîşkan dike. Mustafa Akgun, destnîşan dike ku dewlet li pêş karê wan nebe asteng bes e.
Li Tirkiyeyê, ji ber bi salan e şer didome, qeyrana aborî zêde ye. Di salên dawîn de zêdebûna enflasyon û rêjeyên dovîzê û qeyrana aborî zêde dike. Qeyrana aborî bandorek neyînî li ser cotkar, reneçber û esnafan dike. Ev rewş, mîna gelek piyaseyan, pisaseya mirîşkan jî xera kiriye. Sektora goştê mirîşkan, li Tirkiyeyê hem di nava welêt de ji bo xwarinê hem jî ji bo firotinê li derve, cihekî girîng digire. Lê krîza aborî, bandorek mezin li piyaseya bazirganiya mirîşkan dike.
Hêk kêm bûne
Pirsgirêka herî mezin a di sektora mirîşkan de bilindbûna bihayê laxtikan e. Mîna her tiştî, laxtika mirîşkan jî ji derveyî welêt tê. Zêdebûna rêjeyên dovîzê ev lêçûn zêde kirine. Ji ber vê yekê jî firoşkarên mirîşk neçar in ku nêzî lêçûnê bifroşin. Li gorî daneyên Enstîtuya Îstatîstîkî ya Tirkiyeyê (TUÎK), di Nîsana 2025an de hêkên mirîşkan li gorî sala berê %9,1 kêm bûne û gihîştine 1,55 milyar daneyan. Di vê kêmbûnê de, lêçûnên laxtikan sereke ne.
‘Em dixwazin bibin bersîva bazarê’
Mustafa Akgun ku li Amedê mîrişk û çûçikan dikire û difiroşe, bal kişand ser qeyrana aborî. Li ser rewşa bazara bazirganiya mirîşk û çûçikan ji ajansa me (Ajansa Welatî) re axivî. Mustafa Akgun got ku ew ji sala 1992an vir ve karê bazirganiya mirîşk û çûçikan dikin û wiha got: “Çûçikan bi taybetî em ji bo goşt xwedî dikin, ji çûçikên reş re cureyê Ataks tê gotin û ev çûçik jî di çar mehan de mezin dibin û hêkan dikin. Her wiha dîkên sor jî ew bi taybetî ji bo hêkê mezin dikin. Mirîşkên sor di salekê de nêzî 300 hêkan dikin, em ji bo mezinbûna mirîşkan laxtikên taybet bikar tînin. Çûçikek piştî dibe çar mehî (fêrîk) hêkan dike. Piştî 45 rojan dikare bê serjêkirin. Em mirîşkan ji tevahiya Tirkiyeyê dişînin û çiqas destê me tê em têkoşîn didin ku di bazara Tirkiyeyê de bibin bersiv.”
Sektor niha rawestî ye
Mustafa Akgun destnîşan kir ku ji ber ku ew mirîşkên xwe bi awayekî xwezayî û organîk xwedî dikin, eleqeyeke mezin ji mirîşkên wan re heye û wiha bi dawî kir: “Mirîşkên me digerin. Ji ber mirîşkên gerok in eleqeya wan zêde ye. Lê mixabin niha li Tirkiyeyê sektora mirîşkan rawestî ye. Ji ber ku firotina mirîşkan niha qedexe ye. Giştîname ji hemu bajaran re hatiye şandin, ji ber vê yekê jî em nikarin sewqiyata mirîşkan bikin. Em jî dibêjin; bila rewş diyar bibe û em mirîşkên xwe mezin dikin, dewlet teşwîq nade û em dixwazin bila dewlet destwerdanê li me jî neke.”