Amed – Girtiyê nexweş Soydan Akay 31 sal in girtî ye. Diviyabû Soydan Akay di 12ê Sibatê de bihata berdan. Lê Desteya Çavderiyê ya Îdarî ya Girtîgehê bi hinceta rapora “Ne di rewşeke baş de ye” cara çaremîn ji bo sê mehan berdana Akay taloq kir.
Girtiyê nexweş Soydan Akay, 7 sal in li Girtîgeha Tîpa F a Hêjmar 9an a Sîlîvrî di hucreya yek kesî de tê girtin. Soydan Akay di lîsteya girtiyên nexweş ên rewşa wan giran a Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) de cih digire. Soydan Akay di sala 1993yan de bi îdiaya “Endamê rêxistinê yê” li Îzmirê hat binçavkrin û girtin. Piştî darizandinan cezayê meubedê lê hat birîn. Tevî ku cezayê wî yê 30 salî jî qediya lê 31 sal in girtî ye û nayê berdan. Piştî hat girtin li Girtîgehên Buca, Aydin Nazilli, Amed, Sêrt, Mûş, Maltepe û niha jî li Girtîgeha Sîlîvîrê tê ragirtin û di hucreya yek kesî de tê girtin. Di Hezîrana 2018an de nexweşiya penceşêra prostatê lê peyda bû. Bi nexweşiya hepatît-B, romatîzma, penceşêra prostatê pê re hene. Soydan Akay çend caran ji ber ku ji hêz û qewetê ket, spazma dil derbas kiriye.
Soyda Akay ev cara çaremîn e ku înfaza wî tê taloqkirin. Înfaza wî cara yekemîn 10ê Tebaxa 2023yan de bi hinceta “Ji rêxistinê veneqetiyaye” hat taloqkirin. Di 10ê Sibata 2024an de cara duyemîn bi hinceta “Ne di rewşeke baş de ye” û 12ê Tebaxê 2024an de cara sêyemîn bi hinceta “Ragihandina rêxistinê dike” her carê bi 6 mehan cezayê wî hat taloqkirin.
Wasiyê Soydan Akay, Şafî Hayme û birayê wî Veysel Akay li ser rewşa taloqkirinê ji Ajansa Welat re axivîn.
‘Biryar kêfî ye’
Wasiyê Girtî Soydan Akay, Şafî Hayme diyar kir ku Soydan Akay bi rêya telefonê li wî geriyaye û bal kişandiye ser nêzikatiya girtigehê ku kêfî nêzî girtiyan dibe û Soydan Akay ev yek ji wasiyê xwe re aniye ziman: “Îdareya girtîgehê dixwaze poşmantiyê bi me bide qebûlkirin. Bi muameleya kêfî nêzî me dibe. Ev çar care gazî me dike û bi hincetên vik û vala tehliyeya min taloq dikin. Lê moralê min di cih de ye û wan hincetên bêbingeh û pûç nikarin moralê min xerab bikin.”
‘Divê li gorî qanûnên xwe tevigerin’
Şafî Hayme diyar kir ku dewlet li gorî qanûnên xwe tevnagere û got: “Dewlet zilmê dike. Gelek nexwaşî li Soydan peyda bûne û nikare jiyana xwe bidomîne. Soydan 30 sal in di girtîgehê de ye û ev cara 4emîn e înfaza wî tê taloqkirin. Divê Wezareta Dadê li gorî qanûnan tevbigere.”
‘Di heman demê de îşkence li malbatê dikin’
Birayê Soydan Akay, parêzer Veysel Akay jî diyar kir ku birayê wî di girtîgehê de di bin tecrîdê de ye û got: “Birayê min 8 sal in di hucreya yek kesî tê girtin. Hevdîtinên ku malbat û parêzerê wî re tên kirin bi kamerayê tê temaşekirin. Birayê min re nexweşiya pençeşêrê heye û nexwaşiyê wî giran in. Tahliya birayê min çar care tê taloqkirin û hemû hincet jî bi formalîte kopî dikin. Ev kirin derveyî exlaq û wîcdanî ne. Diya min li Îzmîrê ez jî li dervê welat çar car in ji bo ku dê bê tahliyekirin tên Sîlîvreyê lê çar car in berdana wî taloq dikin. Li malbatê jî îşkence didin kirin.”