Lîstîkvana Govendê Sezen Mercan di panela govendê ya jinê de diyar kir ku govend îro ji bo Kurdan bûye zimanê berxwedan û serhildanê.
Şaredariya Cizîrê û Komeleya Çand Huner û Wêjeyî ya Jinan (KASED), li navçeya Cizîrê ya Şirnexê 1emîn Mîhrîcana Govendê ya Jinê pêk anî. Di mihrîcanê de panela, ‘Girîngiya govendê û di govendê de rol û mîsyona jinê’ li dar xistin. Li gel endamên partiyên siyasî û saziyên civaka sivîl, gelek welatî tevlî panela li Eywana Konferansê ya Şaredariya Cizîrê bûn.
Panel bi axaftina moderator û Hevseroka KASEDê Salîha Ayata destpê kir. Salîha Ayata diyar kir ku Cizîr ji bo çanda Kurd gelekî girîng e û asta îro çanda Kurdan gihiştiye bi saya cangoriyên çandê pêk hatiye.
Destpêka têkiliyên mirovan bi reqsê derketiye holê
Piştî Salîha Ayata, Lîstîkvana Govendê Sezen Mercan anî ziman ku reqs di dîroka mirovahiyê de tê wateya zayînê û wiha axivî: “Di destpêka dîrokê de mirovan destpêkê xwe bi reqsê aniye ziman û bi îfadeyên bedenê hevdû fam kirine. Di wêneyên dîwarên şkeftan de jî ev yek xwe dide nîşandan. Di tabletên Sûmeran de jî xwedawendan reqs bikar aniye û ev reqs weke wateya zayînê lîstine. Ji van deman heya îro jinan bi reqsa xwe pêşengtî kiriye.”
Bi derketina olan govend hate qedexekirin
Sezen Mercan di berdewama axaftina xwe de anî ziman ku bi derketina olan govend hatiye qedexekirin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Di dîroka Kurdistanê de jî jinên pîroz bi reqsa xwe pêşengtî kirine. Bi derketina olan re reqs hatiye qedexekirin û di qadên vekirîne de destêra reqsê nehatiye dayîn. Lê jinên Kurd ev yek zêde ne pejirandiye û weke hebênek kolektîj berdewam kiriye. Cureyên govendan di nava xwe de çîrokên cuda dihewîne. Weke mînak Govenda Delîlo di nava civakê hevgirtinê temsîl dike. Dema mirov hestên hev hşs neke mirov nikare destê hev bigire û govend bigire. Govend îro ji bo me Kurdan zimanê berxwedanê, zimanê serhildanê ye.”
Sezen Mercan da zanîn ku serdest govendê li gor xwe saz dikin ê axaftina xwe wiha bi dawî kir: “Serdestan îro govenda me xistine destê xwe û tenê ji bo pêşbirkan bikartîne. Di Kurdistanê de gelek cureyên govendê hene lê bi demê re hatine jibîrkirin û êdî tenê çend govend tpn lîstin. Ji bo vê yekê divê em xwedî li govendê derkevin.”
Ji bo Kurdan govend pîroz e
Rêvebera KASEDê Denîz Terece jî destnîşan kir ku piraniya lîstikên govendê ji aliyê jinan ve hatine afirandin û wiha axivî: “Di vê mîhrîcanê de me dixwest em nifşan bînin cem hev. Di vê panelê de xuya dike ku armanca me pêk hatiye. Lîstîkên govendê piranî ji aliyê jinan ve hatine afirandin. Bi demê re govend ketiye destê mêran de û êdî hestên jinan ji govendê derketiye. Govend ji karên hevpar derketiye. Berê karên wekî komunal bûne çîrok piştre bûne stran ê bûne govend. Ji bo Kurdan govend pîroz e lê di demên dawî de bi girtina saziyên çandê dewlet êrîşî hemû beşên çandê dike. Ev yek bandora xwe li ser govendê jî dike û divê li hember vê yekê têkoşînek hebe.”
Piştî axaftina Denîz Terece panel bi pirs û bersivan bi dawî bû.