Navenda Nûçeyan – Hevseroka Meclîsa Rêveber a Rêveberiya Xweser a Demokratîk Evîn Siwêd anî ziman ku piştî peymana di navbera Fermandarê Giştî yê HSDê Mazlûm Abdî û Serokkomarê demkî yê Suriyeyê Ehmed Eş Şara hat îmzekirin Sûriyeyê wê ber bi başbûnê ve bibe û welatiyên Efrîn, Girêsipî û Serêkaniyê jî dê vegerin warên xwe.
Fermandarê Giştî yê Hêzên Suriyeya Demokratîk (HSD) Mazlûm Abdî û Serokkomarê demkî yê Suriyeyê Ehmed Eş Şara (Colanî) dûh li Şamê hevdîtinek pêk anîn. Piştî hevdîtinê Mazlûm Abdî û Ehmed Eş Şara li ser 7 xalan li hev kirin. Di peymanê de hat destnîşankirin ku li hemû Suriyeyê agirbest dê bê ragihandin û gelê Kurd jî wê di nava Suriyeya de cih bigire. Li hevkirina Fermandarê Giştî yê HSDê Mazlûm Abdî û Serokkomarê demkî yê Suriyeyê Ehmed Eş Şera (Muhamed Colanî) bû rojeva cîhanê. Niqaşên li ser li hevkirinê didomin. Hevseroka Meclisa Rêveber a Rêveberiya Xweser a Demokratîk Evîn Siwêd tekildarî hevdîtinê û xalên li ser hatinê lihevkirin ji Ajansa Welat (AW) re axivî.
Evîn Siwêd anî ziman ku peymana di navbera Mazlûm Abdî û Ehmed Eş Şera de hatiye îmzekirin pêngaveke dîrokî ye û wiha got: “Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Suriyeyê ji roja ava bûye heta niha dibêje pêwist e pirsgirêkên Suriyeyê bi rêya siyasî bêne çareserkirin. Bi awayekî çekdarî pirsgirêkên Suriyeyê çareser nabin. Hemû pêkhate û baweriyên Suriyeyê bên cem hev û bi rêya diyalogê pirsgirêk bêne çareserkirin. Piştî avabûna hikumeta nû ya Şamê jî gelek aliyên Suriyeya nû li derve man. Gelek ol, bawerî û pêkhate jî ji ber vê siyasetê di xeterê de bûn. Weke Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Suriyeyê ji bo pêşiya vê yekê bigirin me hewcedarî bi hevdîtineke bi hikumeta Şamê re dît. Em ketin pêywendiyê û peymanek hat îmze kirin. Ew peyman pêngaveke dîrokî ye. Ji ber ku bi vê peymanê Suriye wê ber bi başbûnê vê biçe û hemû pêkhate û bawerî wê cihê xwe di nav Suriyeyê de bigirin.
‘Dê komkujiyên li dijî Elewiyan rawestin’
Evîn Siwêd balkişand ser komkujiyên li dijî welatiyên Elewî û got: “Bi peymanê komkujiya li dijî welatiyên Elewî jî wê raweste. “Di nava protekolê de yek ji xala herî sereke ew bû ku di nava Suriyeyê de şer bê rawestandin. Bi rêya diyalog û siyasetê pirsgirêk dê bêne çareserkirin. Bi vê xalê komkujiyên li dijî welatiyên Elewî jî wê rawestin. Niha komîteyên lêpirsînê hatinê amadekirin û kesên ew komkujî pêk anîne dê bêne cezakirin. Heviya me jî ew e ku ew komkujî rawestin û aştiyeke navxweyî di nava Suriyê de pêk bê.”
‘Çareserî pergala Netewa Demokratîk e’
Evîn Siwêd destnîşan kir ku pirsgirêkên Suriyeyê bi pir rengî têne çareserkirin û ji bo wê jî modela herî guncav pergala Netewa Demokratîk e. Evîn Siwêd bi lêv kir ku pergala Netewa Demokratîk di nava gelên Suriyeyê de jî tê ecibandin û ev tişt anîn ziman: “Piştî hilweşîna rejîma Suriyeyê di nav hemwelatiyên Suriyeyê de jî nîqaşên li ser pergala Netewa Demokratîk ku li Bakur û Rojhilatê Suriyeyê hatiyê damezrandin destpêkirin. Gelek aliyên siyasî serdana Bakur û Rojhilata Suriyeyê kirin û xwestin pergala Netewa Demokratîk nas bikin. Pergala Netewa Demokratîk ku rêveberiyeke ku bi komîn û meclîsan xwe rêveberina gel esas digire ji aliyê gelek kesan ve jî dihat acibandin. Ji bo wê jî Bakur û Rojhilatê Suriyeyê nomoneyeke baş e ku em bikarin vê tecrûbe bi herêmên din re jî parve bikin. Pirsgirêkên Suriyeyê bi vê pergalê çareser bikin. Di dema rejîma Şamê de tenê yek reng hebû. Piştî hikumeta nû ya Şamê ava bû wan jî ew yek rengî esas girt. Me jî ji bo wê yek rengiya bû ye sedama pirsgirêkan bişkînin divê hemû kes di nava rêveberiyê de cih bigrin. Beriya şoreşa Rojava gelê Kurd li Suriyeyê be nasname dijiya. Piştî vê protokolê ne tenê ziman hemû pêkhatê wê ziman, çand û baweriya xwe di nava Suriyeyê de cihê xwe bigrin. Bi vî awayî em dikarin Suriyeyeke ku hemû kes xwe xwediyê wê bibînin ava bikin.”
‘Divê di serî de êrîş rawestin’
Evîn Siwêd bal kişand ser êrîşên Tirkiyeyê û got: “Tevî li hevkirinê jî êrişên Tirkiyeyê yên li ser herêmê didomin û got: “Hikumeta Şamê heta niha li dijî êrişên Bakur û Rojhilatê Suriyeyê tu helwest nişan nedan. Lê di nav vê hevpeymana nû de xaleke girîng heye ku ji bo pêşeroja Suriyeyê em bi hev re ava bikin êriş rawestin. Bi van êrişan ew yek pêk nayê. Divê di serî de êriş rawestin. Hem li pira Qeraqozax hem jî li Bendava Tişrînê divê êriş rawestin. Êrişên li dijî welatiyên Elewî jî rawestin. Di bin êrişan de diyalog pêk nayê. Piştî peymanê jî êrişên Tirkiyeyê li ser herêmên Bakur û Rojhilatê Suriyeyê ranewestiyan. Gel jî ji bo bendavê biparêzin xwe kirinê mertal û nobedê digirin. Heta niha hikumeta Şamê hem ji bo rawestandina êrişan hem jî ji bo şermezarkirinê tu helwest nişan neda.”
‘Kurd dê vegerin warê xwe’
Di dawiya axaftina xwe de Evîn Siwêd anî ziman ku yek bi peymanê welatiyên Efrîn, Girêsipî û Serêkaniyê jî wê vegerin welatê xwe û axaftina xwe wiha qedand: “Piştî hilweşîna rejîma Baas gelek welatiyên Suriyeyê vegeriyan cih û warê xwe. Lê tenê welatiyên Efrîn, Girêsipî û Serêkaniyê nekarîn vêgerin welatê xwe. Di nav xalan de jî ya ku dilê gel şakir jî ew bû ku xelkê Efrîn, Girêspî û Serêkanî dê bi rengekî ewle vegerin cih û warê xwe. Ji bo Suriyeyeke hevgirtî û hemû kes xwe di nav de cih bigire pêk were welatiyên di kampan de ne vegerin welatê xwe û dawî li guhertina demografyayê bê. Protokola ku hatiye îmzekirin wê rê li pêşiya vegera welatiyên Efrîn, Girêspî û Serêkanî veke. Dema vegerin jî divê rastî tundî û revandinê neyên. Ji bo wê jî dê parastina wan bê kirin. Welatiyên Efrîn, Girêspî û Serêkaniyê pir bi hevî ne ku vegerin warê xwe.”