Şirnex – DSÎ li ser çemê Nerdûşê dest bi çêkirina bendaveke nû dike. Bi çêkirina bendavê re gundê Şax û Hebler ku gelek cihên dîrokî li wir hene, dê di bin avê de bimînin. Şêniyan bertekên xwe anîn ziman û destnîşan kirin ku ew bendavê li gundê xwe naxwazin.
Li Bakurê Kurdistanê ji ber polîtikayên şer ên dewletê gelek gund di salên 90î de bi hinceta “Ewlehiyê” hatin xirakirin û valakirin. Yek jî ji van gundan gundê Şax û Heblerê yên giredayî navçeya Cizîrê ya Şirnexê bûn. Gundê Şax û Heblerê ku gundên herî kevnar ên Şirnexê ne gelek cihên dîrokî jî li gund hene. Gundên Şax û Heblerê ku ji aliyê dewletê ve di salên 90î de hatin valakirin niha jî têketina gund bi hinceta “Ewlehiyê” qedexe ye. Miduriyeta 10emîn a Karên Avê ya Dewletê (DSÎ), ji bo bendaveke nû li ser çemê Nerdûşê çêbike xebat dan destpêkirin. Bi çêkirina bendavê re gundên dîrokî Şax û Hebler dê di bin avê de bimînin.
Li gor lêkolînan dîroka gundê Şax û Heblerê digehejê dema Asûran. Li gund 7 kalehên dîrokî hene. Gundê Şax û Heblerê piştî hatin valakirin şeniyên wan jî koçberî bajarên Bakurê Kurdistanê û metropolên Tirkiyeyê bûn. Şêniyên gund, piştre bi destûr vêgeriyan gund. Lê di 24ê Hezîrana 2024an de gund weke cihe arkeolojîk hat ragihandin. Bi vê yekê re ketina gund bi temamî hat qedexekirin. Gundê ku têketina wê ji welatiyan re qedexe ye, niha di bin xetereya bendavê de ye. Şeniyên gund naxwazin gundê wan di bin avê de bimîne. Dixwazin rojekê dîsa vegerin gundê xwe. Gundî li dijî çêkirina bendavê di têketina gund de daxuyanî dan. Welatiyan bertek nîşanî çêkirina bendavê dan û ji bo projeya bendavê bê batalkirin bang li parazvanên xwezayê kirin.
‘Em dixwazin vegerin gundê xwe’
Welatî Xanzade Bedîrhanoglu, piştî gundê wan hat valakirin, neçar ma ku ji gundê xwe koçber bibe. Xanzade Bedirhanoglu li dijî çêkirina bendavê tevlî daxuyaniyê bû û bertekên xwe anî ziman. Xanzade Bedirhanoglu anî ziman ku piştî çêkirina bendavê dê gundê wan bi temamî di bin avê de bimîne û got: “Gorên pîr û kalên me li vir in. Bendav bê çêkirin gorên pîr û kalên me jî wê di bin avê de bimînin. Edî gundekî bi navê Şax namîne wê ji holê rabe. Ji ber wê em naxwazin gundê me di bin avê de bimîne. Em dixwazin gundê xwe ji nû vê ava bikin û vêgerin gundê xwe. Em dixwazin li gundê xwe bijîn. Gundê me gundekî dîrokî ye. Ji aliyê xwezayê ve jî cihekî pir xweş e. Em bang li hemû kesan dikin ku piştgiriyê bidin me. Em bi hev re projeya bendavê rawestînin.”
‘Em bendavê naxwazin’
Welatî Ramazan Elçî jî ji gundê Heblerê ye. Li vir ji dayik bûye. Piştî gundê wan hat valakirin û xerakirin, neçar ma ku koç bike. Ketina gundê wan ji salên 92an heta niha xedexe ye. Ramazan Elçî têkildarî rewşa gund wiha got: “Rayedarên dewletê niha dixwazin bendavê çêbikin. Heke bendav bê çêkirin gundê me wê di bin avê de bimîne. Em naxwazin bendavê çêbikin. Em naxwazin gundê me di bin avê de bimîne. Em dixwazin gundê me ji nû ve bê ava kirin û karibin vêgerin gundê xwe. Divê gelê me jî li dijî vê bendavê derbikeve û dengê xwe derxîne ku gund di bin avê de nemîne. Em bendavê naxwazin.”